ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو

ناساندنی گشتگیری ناوەندی توێژینەوە

مێژووی ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو:
​​​​​​​ ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو یەکێکە لە ناوەندە توێژینەوە چالاکەکان لە بوارەکانی پەیوەست بە بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو و هایدرۆلیک لە ڕۆژئاوای ئێران. ئەم ناوەندە لە ساڵی 2013 بە ئامانجی ئەنجامدانی توێژینەوەی کارپێکراو و بنەڕەتی و پێشکەشکردنی ڕێگەچارەی زانستی بۆ چارەسەرکردنی کێشە و ئاڵنگارییەکانی ئاو لەسەر ئاستی هەرێمی و نیشتمانی، بە دوو گرووپی کاری ئەندازیاریی سەرچاوەکانی ئاو و هایدرۆلیک دامەزرا. هەوڵی شەو و ڕۆژی هاوکاران و توێژەران لە جێبەجێکردنی پڕۆژەی توێژینەوەی زۆر لە بوارەکانی بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو، لافاو و وشکەساڵی، کوالێتیی ئاو، بەکارهێنانەوەی ئاوی بەکارهاتوو و ئاوەڕۆ لە کشتوکاڵدا، ئاوی ژێرزەوی و تەکنەلۆژیا نوێیەکان، بووە هۆی وەرگرتنی ڕەزامەندیی کۆتایی بۆ دامەزراندنی ناوەندی توێژینەوە لەلایەن وەزارەتی زانست، توێژینەوە و تەکنەلۆژیاوە لە ساڵی 2017.

پەیامی بەڕێوەبەری ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو

توێژەران، هاوکاران و قوتابیانی بەڕێز
سڵاو
ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاوی زانکۆی کوردستان بە ئامانجی بەرزکردنەوەی ئاستی زانست و تەکنەلۆژیا نوێیەکان لە بواری ئاو و بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو دامەزراوە، و هەوڵ دەدات بە کەڵک وەرگرتن لە توانای زانستیی زانکۆ و هاوکاریی نێوان پسپۆڕییە جیاوازەکان، ڕێگەچارەی کرداری بۆ ئاڵنگارییە ئاڵۆزەکانی بواری ئاو لەسەر ئاستی پارێزگا، ناوچە و وڵات پێشکەش بکات. تیمی توێژینەوەی ئەم ناوەندە پێکدێت لە ئەندامانی دەستەی زانستی، قوتابیانی خوێندنی باڵا و توێژەرانی بەئەزموون کە بە ئەنجامدانی پڕۆژەی نیشتمانی و نێودەوڵەتی، چاپکردنی وتاری زانستی و خۆماڵیکردنی تەکنەلۆژیا نوێیەکان، هەوڵ بۆ بەدیهێنانی گەشەپێدانی بەردەوامی ئاو لە ناوچە وشک و نیمچە وشکەکان دەدەن. داوا لە هەموو ئێوەی بەڕێز دەکەم کە لەم ڕێگایەدا هاوکار و بەشدار بن لەگەڵ ناوەندی توێژینەوە. هیوادارم بە هاوکاریی یەکتر بتوانین هەنگاوێکی کاریگەر لە چارەسەرکردنی بەشێک لە قەیرانی ئاوی ناوچەکە و وڵات بنێین و بەشدارییەکی کاریگەرمان لە گەشەپێدانی زانستی و کۆمەڵایەتی لەم بوارەدا هەبێت.
بە هیوای سەرکەوتنی ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و تەندروستی
دکتۆر پەرویز فەتحی
​​​​​​​بەڕێوەبەری ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو

ئامانجە گشتییەکانی ناوەندەکە

گرنگترین ئامانجەکانی دامەزراندنی ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو بریتین لە:
  1. ​​​​​​​پێناسەکردن و جێبەجێکردنی پڕۆژە کارپێکراوەکان: ئەنجامدانی توێژینەوە و لێکۆڵینەوەی پەیوەست بە ئاڵنگارییەکانی ئاو وەک کەمئاوی، گۆڕانکارییەکانی کەشوهەوا و بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو لەسەر ئاستی ناوچە، وڵات و جیهان.
  2. بەشداریکردن لە جێبەجێکردنی پڕۆژەی پارێزگایی، نیشتمانی و نێودەوڵەتی: لە ڕێگەی هاوکاری لەگەڵ ناوەندە جێبەجێکار و توێژینەوەییەکانی کەرتی گشتی و تایبەت لە ناوخۆ و دەرەوەی وڵات.
  3. ڕێکخستنی بۆنە زانستییەکان: وەک کۆنفرانسی نیشتمانی و نێودەوڵەتی، وۆرکشۆپ، و کۆبوونەوەی پسپۆڕانە بە مەبەستی ئاڵوگۆڕ و گواستنەوەی زانست و بەرزکردنەوەی توانای توێژەران، قوتابیان، شارەزایان، بەڕێوەبەران و داڕێژەرانی سیاسەت.
  4. پەرەپێدانی تەکنەلۆژیا نوێیەکان:  بەکارهێنانی تەکنەلۆژیای نوێ وەک سیستمی زانیاریی جوگرافی (GIS)، مۆدێلکردنی هایدرۆلۆژیکی و شێوازی نوێی پاڵاوتنی ئاو و ئاوەڕۆ.
  5. پەرەپێدانی داهێنان و کارئافرینیی بنەما-زانستی:  لە بواری بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاودا.

ڕوانگەی ناوەندی توێژینەوە

ڕوانگەی سەرەکیی ناوەندی توێژینەوە بریتییە لە بەرزکردنەوەی بۆ ئاستی "پەیمانگای توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو" و بوون بە جەمسەرێکی توێژینەوەی پێشەنگ لە ڕۆژئاوای ئێران لە بوارەکانی پەیوەست بە ئاو و بەڕێوەبردنی بەردەوامی سەرچاوەکانی ئاو، بە تەرکیز کردنە سەر چارەسەرکردنی ئاڵنگارییە تایبەتەکانی هەرێمی و نیشتمانی (وەک وشکەساڵی، وشکبوونی زۆنگاو و دەریاچەکان، گۆڕانکارییەکانی کەشوهەوا و دابەزینی چندی و چۆنایەتیی سەرچاوەکانی ئاوی سەرزەوی و ژێرزەوی). ئەو ئاڵنگارییە سەرەkiیانەی کە ڕوانگەی ناوەندی توێژینەوە لەسەری چڕ بووەتەوە بریتین لە:
  • ​​​​​​​قەیرانی پەیوەست بە دابەزینی بەرچاوی ئاست و کوالێتیی ئاوی ژێرزەوی لە دەشتەکانی پارێزگای کوردستان.
  • کاریگەربوونی ناوچە جیاوازەکانی پارێزگا بە گۆڕانکارییەکانی کەشوهەوا (کەمبوونەوەی بارانبارین و بەرزبوونەوەی پلەی گەرما).
  • پێویستی بە بەڕێوەبردنی یەکگرتووی سەرچاوە ئاوییە سنووربەزێنەکان (بەتایبەت حەوزەکانی ئاوی سیروان و زێی بچووک).
  • باشترکردنی بەرهەمداریی ئاو لە کەرتی کشتوکاڵدا.

ئەرکەکانی ناوەند

  1.  ئەنجامدانی توێژینەوەی کاریگەر: پەرەپێدانی مۆدێلی خۆماڵی بۆ پێشبینیکردنی وشکەساڵی، لافاو و گۆڕانکارییە چندی و چۆنایەتییەکانی سەرچاوەکانی ئاوی سەرزەوی و ژێرزەوی، داڕشتنی ڕێگەچارەی گونجان لەگەڵ گۆڕانکارییەکانی کەشوهەوا لە کەرتەکانی کشتوکاڵ، ئاوی خواردنەوە و پیشەسازیدا.
  2.  تەکنەلۆژیا-تەوەری و داهێنان: خۆماڵیکردنی تەکنەلۆژیا نوێیەکان (وەک سیستەمی زیرەکی چاودێریی ئاو، شێوازەکانی پاڵاوتنی کەم-تێچوو، ڕیسایکلینگ، و بەکارهێنانەوەی ئاوەڕۆ و ئاوی بەکارهاتوو لە ئاودێری و پیشەسازیدا)، تێکەڵکردنی زانستی نەریتیی ئاو لەگەڵ زانستە نوێیەکان. 
  3. ​​​​​​​بەهێزکردنی توانای مرۆیی: بەرزکردنەوەی شارەزایی و زانستی پسپۆڕان لە بواری ئاو و بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاودا، دروستکردنی تۆڕێک لە پسپۆڕانی نێوان-رشتەیی (ئەندازیاری، کشتوکاڵ، زانستە بنەڕەتییەکان (وەک جیۆلۆجی) و ژینگە).
  4. کارلێککردن لەگەڵ کۆمەڵگە و دامەزراوە حکومی و تایبەتەکان:  پێشکەشکردنی ڕاوێژی زانستی بە ڕێکخراوە جێبەجێکارەکان (وەک پارێزگا، وەزارەتی وزە، جهادی کشتوکاڵی، شارەوانی)، بەشداریکردن لە پڕۆژە نیشتمانییەکاندا وەک پڕۆژەکانی پەیوەست بە بووژاندنەوەی دەریاچەکانی ورمێ و زرێبار و بەڕێوەبردنی حەوزە ئاوییە سنوورییەکان، هاوکاریکردن لە پڕۆژە نێودەوڵەتییەکاندا وەک بەڕێوەبردنی حەوزە ئاوییە هاوبەشەکانی نێوان پارێزگای کوردستان و وڵاتی عێراق.
  5. پەرەپێدانی هاوکارییە نێودەوڵەتییەکان: دروستکردنی پەیوەندیی کاریگەر لەگەڵ ناوەندە توێژینەوەییەکانی ئاو لە وڵاتە پێشکەوتووەکاندا (وەک وڵاتانی ئەوروپا و ئەمریکا) بۆ گواستنەوەی زانست و تەکنەلۆژیا.

بوار و تەوەرە پسپۆڕییەکانی توێژینەوە

بوار و تەوەرە پسپۆڕییەکانی توێژینەوەی ئەم ناوەندە دەتوانرێت لە ٦ تەوەرەی سەرەکیی خوارەوەدا پۆلێن بکرێن:
  1. ​​​​​​​هایدرۆلۆجی و بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاوی سەرزەوی: بریتییە لە مۆدێلکردنی باران-ڕێژاو لە حەوزە ئاوییەکانی ڕۆژئاوای وڵات (وەک حەوزەکانی سیروان، زێی بچووک و قزڵ ئۆزەن)، لێکۆڵینەوە لە کاریگەریی گۆڕانی کەشوهەوا لەسەر ڕژێمی هایدرۆلۆژیکی حەوزەکانی پارێزگا، و پەرەپێدانی شێوازی نوێ بۆ پێشبینیکردنی وشکەساڵی و بەڕێوەبردنی گونجان لەگەڵ کەمئاویدا.
  2. ئاوی ژێرزەوی و بەڕێوەبردنی ئاودارەکان: چاودێریی چندیی و چۆنایەتیی سەرچاوەکانی ئاوی ژێرزەوی لە دەشتە جیاوازەکانی پارێزگای کوردستان (وەک دەشتی قوروە-دێگولان، مەریوان و بیجاڕ)، شیکردنەوەی هۆکارەکانی دابەزینی ئاستی ئاوی ژێرزەوی و پێشکەشکردنی ڕێگەچارە بۆ تێرکردنی دەستکرد، و لێکۆڵینەوە لە پیسکەرە نوێیەکان (وەک نیترات و کانزا قورسەکان) لە سەرچاوەکانی ئاوی ژێرزەوی لە دەشتەکانی پارێزگای کوردستان.
  3. کوالێتی و پاڵاوتنی ئاو و ئاوەڕۆ: بریتییە لە ڕێگەچارەکان بۆ لابردنی پیسکەرە پیشەسازی و کشتوکاڵییەکان لە سەرچاوەکانی ئاو، پەرەپێدانی تەکنەلۆژیای کەم-تێچووی پاڵاوتنی ئاو بۆ ناوچە گوندنشینەکان و کۆمەڵگە نیشتەجێ بچووکەکان، و چاودێریکردنی پیسبوونی سەرچاوە ئاوییە هاوبەشەکان لەگەڵ وڵاتانی عێراق و تورکیا.
  4. تەکنەلۆژیا نوێیەکان لە ئەندازیاریی ئاودا: بریتییە لە بەکارهێنانی هەستکردن لە دوورەوە و سیستمی زانیاریی جوگرافی (GIS) لە چاودێریکردنی سەرچاوەکانی ئاودا، دیزاینکردنی سیستەمی زیرەک بۆ پلاندانانی ئاودێری و بەڕێوەبردنی بەکارهێنانی ئاو لە کەرتی کشتوکاڵدا، و لاساییکردنەوە و باشترکردنی کارایی سیستەمەکانی گواستنەوە، دابەشکردن و بەکارهێنانی ئاو بە بەکارهێنانی مۆدێلی هایدرۆلیکی.
  5. بەڕێوەبردنی یەکگرتووی سەرچاوەکانی ئاو: داڕشتنی ستراتیژیی تێکەڵاو بۆ تەرخانکردنی ئاو بە کەرتە جیاوازەکانی بەکارهێnan وەک کشتوکاڵ، خواردنەوە و پیشەسازی، هەڵسەنگاندنی ئابووری-کۆمەڵایەتیی پڕۆژەکانی ئاو (وەک بەنداو و تۆڕەکانی ئاودێری)، لێکۆڵینەوەی گشتگیر لەسەر حەوزە ئاوییەکانی بەنداوەکانی پارێزگا، و لێکۆڵینەوەی یاسایی و سیاسەتی ئاو لە چوارچێوەی یاسا نیشتمانی و نێودەوڵەتییەکاندا.
  6. ئاو و گۆڕانی کەشوهەوا: بریتییە لە هەڵسەنگاندنی ڕادەی لاوازیی کوالێتی و بڕی سەرچاوەکانی ئاوی پارێزگا بەرامبەر بە گەرمبوونی جیهانی، پەرەپێدانی شێوازەکانی گونجان لەگەڵ کەمئاویدا لە کەرتی کشتوکاڵدا (وەک چاندنی بەرهەمی کەم-پێویست بە ئاو)، و لێکۆڵینەوە لە خۆڕاگریی ئیکۆسیستەمە ئاوییەکان (وەک دەریاچەی زرێبار) لە چوارچێوەی پڕۆژەی نێوان-رشتەییدا.

پەیکەری ڕێکخراوەییی ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو

پەیکەری ڕێکخراوەییی ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاوی زانکۆی کوردستان بە شێوەی وێنەی خوارەوە نیشان دراوە. ​​​​​​​


ناساندنی سەرۆک و ئەندامانی دەستەی زانستی/توێژەران و ئەنجومەنی ناوەندی توێژینەوە

دکتۆر پەرویز فەتحی
بەڕێوەبەری ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو
بواری خوێندن: زانست و ئەندازیاریی ئاودێری و زووربێژی
پلەی زانستی: پرۆفیسۆری یاریدەدەر
بوارەکانی توێژینەوە: بەرهەمداریی ئاو، ئاودێریی مایکرۆ، هایدرۆئینفۆرماتیک
ناونیشانی ئیمەیڵ: P.fathi@uok.ac.ir
ناونیشانی وێبپەڕەی کەسی: https://research.uok.ac.ir/~pfathi/
گرووپە توێژینەوەییەکان/تاقیگەکان

گرووپە توێژینەوەییەکان:
​​​​​​​ 1- ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو خاوەنی دوو گرووپی توێژینەوەی خوارەوەیە:
  • ئەندازیاریی سەرچاوەکانی ئاو
  • هایدرۆلیک
2- تاقیگە توێژینەوەییەکانی پەیوەست بە گرووپی توێژینەوەی ئەندازیاریی سەرچاوەکانی ئاو:
  • تاقیگەی کوالێتیی ئاو 
  • تاقیگەی هایدرۆلۆجی و سەرچاوەکانی ئاو
  • تاقیگەی کەشناسی
3- تاقیگە توێژینەوەییەکانی پەیوەست بە گرووپی توێژینەوەی هایدرۆلیک:
  • هۆڵی توێژینەوەی ئاو
  • تاقیگەی هایدرۆلیک
  • تاقیگەی هایدرۆمیکانیک
  • تاقیگەی ئاودێریی پەستاندار

پڕۆژە توێژینەوەییە بەردەوام و کۆتاییپێهاتووەکان

لیستی پڕۆژە توێژینەوەییە بەردەوام و کۆتاییپێهاتووەکان کە لە ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاودا ئەنجام دراون، لە خشتەی خوارەوەدا خراوەتەڕوو. ​​​​​​​
ڕیز
ناونیشانی پڕۆژە
داواکار
ساڵی تەواوبوون
ناوی توێژەر
1
ڕێگەچارەکانی باشترکردنی کارایی و ئەدای سیستمەکانی ئاودێریی بارانیی کلاسیکی جێگیری پارێزگا (توێژینەوەی نموونەیی: دەشتی دێگولان)
ڕێکخراوی بەڕێوەبردن و پلاندانانی پارێزگای کوردستان
2016
دکتۆر عیسا مەعروف پوور
2
پڕۆژەی پڕچەککردنی تاقیگەی کوالێتیی ئاوی ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاوی زانکۆی کوردستان
جێگرایەتیی سەرۆکایەتیی کۆمار بۆ کاروباری زانست و تەکنەلۆژیا
2016
دکتۆر پەرویز فەتحی
3
لێکۆڵینەوەی کاریگەرییە جیۆلۆجییە ژینگەییەکانی توخمە ژەهراوییەکان (Pb, Sb, Hg, As) لەسەر کوالێتیی ئاوە ژێرزەوییەکان لە ناوچەی قوروە - بیجاڕ
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
2017
دکتۆر ڕامین ساریخانی
4
لاساییکردنەوەی زنجیرە کاتییەکانی داتای ساڵانە و مانگانەی ڕۆیشتنی ڕووبار لە ڕێگەی مۆدێلە ستۆکاستیکەکانەوە (توێژینەوەی نموونەیی: حەوزی ڕووباری سیروان)
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
2017
دکتۆر مەتلەب بایزیدی
5
هەڵسەنگاندنی هۆکارەکانی تێرکردن و بەتاڵبوونەوە لەسەر ڕەفتاری سیستمی سەرچاوەکانی ئاوی ژێرزەویی دەشتی دێگولان
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
2017
دکتۆر پەرویز فەتحی
6
لێکۆڵینەوە لە سەرچاوەی لارڤی شیرۆنۆمید لە پاڵاوگەی ئاوی سنە و پێشکەشکردنی ڕێگەچارە بۆ لەناوبردنی
کۆمپانیای ئاو و ئاوەڕۆی شارەکانی پارێزگای کوردستان
2018
دکتۆر حامید غوباری
7
چاکسازیی پرۆسەکان لە کۆمپانیای ئاو و ئاوەڕۆی شارەکانی پارێزگای کوردستان بۆ ئاسانکاری و خێراکردن لە ڕاپەڕاندنی کاروباردا
کۆمپانیای ئاو و ئاوەڕۆی شارەکانی پارێزگای کوردستان
2018
دکتۆر عەبدولسەلام قادری
8
بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو و کێشەی قەیرانی شاریی پەیوەست پێوەی: شیکارییەکی کۆمەڵناسانە لەسەر دۆخی بەشداربووانی ئاو لە بارودۆخی ئاساییدا و شێوازی بەڕێوەبردنی لە دۆخی نائاساییدا (توێژینەوەی نموونەیی: بەشداربووانی ئاوی شارەکانی پارێزگای کوردستان)
کۆمپانیای ئاو و ئاوەڕۆی شارەکانی پارێزگای کوردستان
2018
دکتۆر حوسێن دانش-مێهر
9
هەڵسەنگاندنی کاراییی سیستمی فیلتەراسیۆنی ئاودێریی دڵۆپێن لە کاتی بەکارهێنانی پاشاوی ماسیی قزڵ ئاڵا
ناوەندی لێکۆڵینەوە و هاوکارییە زانستییە نێودەوڵەتییەکان (ICRP)
2021
دکتۆر عیسا مەعروف پوور
10
لێکۆڵینەوە و هەڵسەنگاندنی پانتایی و ڕادەی داکشانی زەوی لە دەشتەکانی پارێزگادا بە بەکارهێنانی هەستکردن لە دوورەوە
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
2021
دکتۆر بەهمەن کورد
11
لێکۆڵینەوەی ئیکۆلۆژی و لیمنۆلۆژیی زۆنگاوی نێودەوڵەتیی زرێبار بە ئامانجی پێشکەشکردنی ڕێگەچارە بۆ بووژاندنەوەی زۆنگاوەکە
ڕێکخراوی ژینگەی پارێزگای کوردستان
2022
دکتۆر خالید ئەوسەتی
12
لێکۆڵینەوەی ناسینەوەی کێشەکانی هۆشیاریی ژینگەیی جووتیاران و سوودوەرگرانی دەشتەکانی ڕۆژهەڵاتی پارێزگای کوردستان سەبارەت بە بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو، و پێشکەشکردنی شێوازی کۆمەڵگە-تەوەر بۆ بەرزکردنەوەی هەستیاری و بەشداریی کۆمەڵایەتی، بە جەختکردنەوە لەسەر مۆدێلە باشترینەکانی بەرزکردنەوەی زانیاری و ئاگادارکردنەوەی گشتی
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان و وەزارەتی زانست (ساتع) - پڕۆژەی نیشتمانی
2022
دکتۆر حوسێن دانش-مێهر
13
لێکۆڵینەوە لە ئەگەری پاڵاوتنی بایۆلۆجیی ئاوەڕۆ بە یارمەتیی شێوازی تێکەڵاوی ڕووەک-پاڵایی و ئاکواپۆنیک
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان و وەزارەتی زانست (ساتع) - پڕۆژەی نیشتمانی
2022
دکتۆر حەبیبوڵڵا محەممەدی
14
لێکۆڵینەوەکانی پەیوەست بە خەمڵاندنی بەکارهێنانی کەرتی کشتوکاڵ و پێداچوونەوە بە تەرخانکراوەکانی سەرچاوەکانی ئاو لە سنووری حەوزی دەریاچەی ورمێ و بەشێک لە حەوزی سپی‌ڕوود لە پارێزگای کوردستان
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
2022
دکتۆر سامان نیکمێهر
15
خەمڵاندنی تێپەڕی ڕووبار بە بەکارهێنانی هەستکردن لە دوورەوە
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان و وەزارەتی زانست (ساتع) - پڕۆژەی نیشتمانی
1401
دکتۆر سامان نیکمێهر
16
هەڵسەنگاندنی تەکنیکی هەستکردن لە دوورەوە بۆ خەمڵاندنی نیشتەنییە هەڵواسراوەکان لە ڕووبارەکاندا
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
2023
دکتۆر پەیام خوسرەوی نیا (پشتگیریی تێز)
17 لێکۆڵینەوە لە کاریگەریی بەکارهێنانی زەوی لەسەر ڕادەی ڕێژاوی حەوزە ئاوییەکان کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
2023
دکتۆر یونس خۆشخوو و دکتۆر هادی سانی خانی (پشتگیریی تێز)
18
کۆڵینەوە لە تۆڕی چاودێریی کوالێتیی ئاو لە حەوزی دەریاچەی ورمێ لە پارێزگای کوردستان
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
1402
دکتۆر سامان نیکمێهر
19
مۆدێلکردنی کوالێتیی ئاوی بەنداوی قشڵاخ و حەوزی سەرەوەی
کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی کوردستان
2023
دکتۆر حەبیبوڵڵا محەممەدی
20
داڕشتنی بەرنامەیەکی گشتگیر بۆ چاودێریی چמותی و چۆنایەتیی ئاوی زۆنگاوی زرێبار
بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی ژینگەی پارێزگای کوردستان
2024
دکتۆر شێرکۆ ئیبراهیمی
21
ئەگەری بەرهەمهێنانی پەینی ئەندامی لە لچی پاڵاوگەی ئاوەڕۆی سنە (لە جێبەجێکردندایە)
کۆمپانیای ئاو و ئاوەڕۆی پارێزگای کوردستان
2025
دکتۆر زاهید شەریفی

بڵاوکراوەکان و دەسکەوتە توێژینەوەییەکان

پەرتووکە دانراو و وەرگێڕدراوەکان: ​​​​​​​
ڕیز
ناونیشانی پەرتووک
نووسەران
ساڵی بڵاوکردنەوە
1
بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاوی ئێران (پێکەوەبەستنی ئیکۆلۆژی لەگەڵ سووڕی ئاو بۆ بەردەوامیی خاک) ​​​​​​​
دکتۆر محەممەد کارامووز، دکتۆر پەرویز فەتحی
2016
2
حوکمڕانیی ئاو (پەیکەری حوکمڕانی، یاسایی و قانوونیی بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو)
دکتۆر محەممەد کارامووز، دکتۆر پەرویز فەتحی و دکتۆر کیاست ئەمیریان
2016
3
بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو (لێکۆڵینەوە چندی و چۆنایەتییەکان، مۆدێلەکانی ئاڵنگارییە ژینگەییەکان)
دکتۆر محەممەد کارامووز، دکتۆر پەرویز فەتحی و کەمال تاهیری ​​​​​​​
2016
4
بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو (هایدرۆلۆجی، بەهای ئابووریی ئاو و سیستەمەکانی ئاو)
دکتۆر محەممەد کارامووز، دکتۆر پەرویز فەتحی
2016
5
بەڕێوەبردنی ڕووداوە پەڕگیرەکان
دکتۆر محەممەد کارامووز، دکتۆر پەرویز فەتحی
2016
6
بەکارهێنانی فلوێنت لە لاساییکردنەوەی کێشە هایدرۆلیکییەکاندا
دکتۆر محەممەدڕەزا نیکپوور و دکتۆر پەیام خوسرەوی‌نیا
2016

خزمەتگوزارییەکانی توێژینەوە و ڕاوێژکاری

ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاوی زانکۆی کوردستان، بە پشت بەستن بە پسپۆڕیی ئەندامانی دەستەی زانستی و توانستە تاقیگەییەکانی، خزمەتگوزاریی جۆراوجۆر لە بواری ئاودا پێشکەش دەکات. ئەم خزمەتگوزارییانە بە شێوەیەکی سەرەکی بریتین لە:
​​​​​​​١- خزمەتگوزارییە تاقیگەییە پسپۆڕییەکان: 
  • ​​​​​​​ پێوانەکردنی پارامەترە فیزیکییەکانی ئاو (وەک پلەی گەرما، لێڵی، گەیەنەرایەتیی کارەبایی، TDS و هتد).
  • پێوانەکردنی پارامەترە کیمیاییەکانی ئاو (وەک COD، BOD، PH، نیترایت، نیترات، ئەمۆنیا، فۆسفات، کانزا قورسەکان، ئەنیۆن و کاتیۆنەکان و هتد).
  • پێوانەکردنی پارامەترە بایۆلۆجییەکانی ئاو (کۆلیفۆرمی گشتی، کۆلیفۆرمی پیسایی و هتد) لە نموونەکانی ئاو (لە سەرچاوە ئاوییە سەرزەوی و ژێرزەوییەکان) و ئاوەڕۆ و پاشاودا.
  • پێوانەکردنی پارامەترەکانی پەیوەست بە ئاوی خاک (وەک پێکهاتەی خاک، گەیەنەرایەتیی هایدرۆلیکیی تێر، شێی تێریی خاک، ڕێژەی شێ لە ئاستی توانای کێڵگە و خاڵی سیسبوون، قووڵاییی کۆکراوە و خێراییی دزەکردنی ئاو لە خاکدا، کێشی تایبەتیی دیار و ڕاستەقینەی خاک و هەندێک پارامەتری کیمیاییی کاریگەر).
  • پێوانەکردنی پارامەتر و نیشاندەرە ڕووەکییەکانی پەیوەست بە پێداویستیی ئاو و سترێسی ئاو.
٢- خزمەتگوزارییەکانی توێژینەوە و لێکۆڵینەوە:
  • ​​​​​​​توێژینەوە و لێکۆڵینەوەی سەرچاوەکانی ئاو: (وەک هەڵسەنگاندنی چندی و چۆنایەتیی سەرچاوەکانی ئاوی سەرزەوی و ژێرزەوی، هایدرۆلۆجیی حەوزە ئاوییەکان).
  • بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو: (وەک باشترینکردنی تەرخانکردنی ئاو، دیاریکردنی پێداویستیی ئاوی کەرتە جیاوازەکانی بەکارهێنان (کشتوکاڵ، خواردنەوە، پیشەسازی و ژینگە)، هەڵسەنگاندنی کاریگەریی گۆڕانی کەشوهەوا لەسەر سەرچاوەکانی ئاو).
  • هایدرۆلیک و سازە ئاوییەکان: (وەک دیزاین و شیکردنەوەی سیستەمەکانی گواستنەوەی ئاو (کەناڵ و بۆرییەکان)، مۆدێلکردنی ڕۆیشتن و نیشتەنی لە ڕووبار و سازە هایدرۆلیکییەکاندا، لێکۆڵینەوەی لافاو و کۆنترۆڵکردنی).
  • ئاودێری و زووربێژی: (وەک دیزاین و بەڕێوەبردنی تۆڕەکانی ئاودێری و زووربێژی، دیزاین و بەڕێوەبردنی سیستەمەکانی ئاودێریی پەستاندار و سەرزەوی، بەڕێوەبردنی ئاو لە کێڵگەدا، هەڵسەنگاندنی سیستەمە جیاوازەکانی ئاودێری و زووربێژی).
  • ئاوە نائاساییەکان: (وەک لێکۆڵینەوەی پاڵاوتن و بەکارهێنانەوەی پاشاو و ئاوەڕۆی پاڵێوراو لە کشتوکاڵ و سەوزاییدا).
  • ئاو و ژینگە: (وەک لێکۆڵینەوەی کاریگەرییە ژینگەییەکانی پڕۆژەکانی ئاو، پیسبوونی ئاوە سەرزەوی و ژێرزەوییەکان، پاراستنی سەرچاوەکانی ئاو).
  • مۆدێلکردن: (بەکارهێنانی مۆدێلی هایدرۆلۆژیکی و هایدرۆلیکی بۆ لاساییکردنەوە و پێشبینیکردنی بڕ و کوالێتیی ئاوە سەرزەوی و ژێرزەوییەکان).
٣- خزمەتگوزارییەکانی ڕاوێژکاری و تەکنیکی:
  • ​​​​​​​ ڕاوێژکاری لە بوارەکانی بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو، بەرهەمداریی ئاو و گونجان لەگەڵ کەمئاویدا.
  • ڕاوێژکاری لە بواری دیزاین و جێبەجێکردنی پڕۆژەکانی ئاودێری و زووربێژیدا.
  • ڕاوێژکاری لە بواری پاڵاوتنی ئاو و پاشاودا (بەتایبەتی بۆ بەکارهێنانی کشتوکاڵی).
  • ڕاوێژکاری لە بواری چاودێری و کۆنترۆڵکردنی پیسبوونی سەرچاوەکانی ئاودا.
  • پێشکەشکردنی ڕێگەچارەی زانستی بۆ چارەسەرکردنی ئاڵنگارییەکانی ئاو.
  • سەرپەرشتی و هەڵسەنگاندنی تەکنیکیی پڕۆژەکانی ئاو.
٤- خزمەتگوزارییەکانی فێرکاری و بانگەشەیی:
  • ​​​​​​​ڕێکخستنی خولی فێرکاریی پسپۆڕانەی کورتخایەن (وۆرکشۆپ و سمینار) بۆ ئەندازیاران، شارەزایان و جووتیاران لە بوارە جیاجیاکانی زانست و ئەندازیاریی ئاودا.
  • پێشکەشکردنی فێرکاریی کرداری لە بواری تەکنەلۆژیا نوێیەکانی ئاو و ئاودێری، بەڕێوەبردنی ئاودێری لە کێڵگەدا، پێوانەکردنی ئاو و هتد.
  • ئامادەکردنی بڵاوکراوەی توێژینەوەیی و ڕێنماییی تەکنیکی.
  • ڕێکخستنی کۆبوونەوەی پسپۆڕانە و بیروڕا گۆڕینەوە لەسەر ئاڵنگارییەکانی ئاوی ناوچەکە.
٥- ئەنجامدانی پڕۆژەی توێژینەوەیی و لێکۆڵینەوەی داواکراو بۆ ڕێکخراو و دامەزراوە حکومی و تایبەتەکان وەک:
  • ​​​​​​​ پارێزگا (بەشی ڕووداوە لەناکاوەکان)
  • کۆمپانیاکانی ئاوی هەرێمی
  • ڕێکخراوی جیھادی کشتوکاڵی
  • کۆمپانیاکانی ئاو و ئاوەڕۆ
  • بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی ژینگە
  • ڕێکخراوی کەشناسی
  • بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی ئاودارێتی و سەرچاوە سروشتییەکان
  • شارەوانییەکان
  • کۆمپانیای شارۆچکە پیشەسازییەکان کە پێویستیان بە بەڕێوەبردنی ئاو یان پاڵاوتنی ئاوە
  • ڕێکخراوی پیشەسازی و کانەکان
  • کۆمەڵگە کشتوکاڵی-پیشەسازییەکان
  • گەرمخانە گەورەکان

کەرەستە و ئیمکاناتی توێژینەوە

ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاوی زانکۆی کوردستان خاوەنی ئیمکانات و کەرەستەیە بۆ توێژینەوە و لێکۆڵینەوە لە بوارە جیاجیاکانی پیشەسازیی ئاو، لەوانە هایدرۆلۆجی، هایدرۆلیک، کوالێتیی ئاو، و بەڕێوەبردنی سەرچاوەکانی ئاو. ئەم ناوەندە بە کەڵک وەرگرتن لەم کەرەستە و ئیمکاناتانە، چەندین پڕۆژەی لەسەر ئاستی پارێزگا و نیشتمانی جێبەجێ دەکات. هەندێک لە کەرەستە و ئیمکاناتە توێژینەوەییەکانی ئەم ناوەندە بریتین لە:
١- تاقیگە پسپۆڕییەکان:
  • ​​​​​​​تاقیگەی هایدرۆلیک: بریتییە لە کەناڵەکانی جۆگەی کراوە، ئامێرەکانی پێوانەکردنی خێرایی و تێپەڕی ئاو و هتد.
  • تاقیگەی هایدرۆلۆجی و سەرچاوەکانی ئاو: بریتییە لە ئامێری پێوانەکردنی بڕ و خێراییی دزەکردنی ئاو لە خاکدا، گەیەنەرایەتیی هایدرۆلیکیی خاک و هتد.
  • تاقیگەی کوالێتیی ئاو: بریتییە لە ئامێرەکانی پێوانەکردنی پارامەترە فیزیکی و کیمیاییەکانی ئاو و پاشاو و هتد.
  • هۆڵی توێژینەوە: خاوەنی کەناڵێکی کراوەی گەورە، وێستگەیەکی پۆمپکردن و ئامێری وردی پێوانەیە.
٢- بەشی هایدرۆئینفۆرماتیک: خاوەنی نەرمامێرەکانی لاساییکردنەوەی هایدرۆداینامیکی، کوالێتیی ئاو، سیستەمەکانی زانیاریی جوگرافی (GIS) و شیکردنەوەی وێنە ئاسمانییەکان، و سیستەمەکانی لاساییکردنەوەی ژمارەیی و هۆشی دەستکرد بۆ پێشبینیکردنی وشکەساڵی و لافاو.
​​​​​​​٣- ئامێرە توێژینەوەییە مەیدانییەکان: بریتییە لە ئامێرە گەڕۆکەکان بۆ پێوانەکردنی تێپەڕی ڕووبارەکان، چاودێریکردنی کوالێتیی ئاو و کەرەستەی نموونەهەڵگرتنی ئاو.

هاوکارییە زانستی، پیشەسازی و نێودەوڵەتییەکان

١- ڕێککەوتننامە ناوخۆییەکان:
  • ​​​​​​​ واژۆکردنی ڕێککەوتننامە لەگەڵ کۆمپانیای ئاوی هەرێمیی پارێزگای کوردستان
  • واژۆکردنی ڕێککەوتننامە لەگەڵ کۆمپانیای (پێشووی) ئاو و ئاوەڕۆی گوندەکانی پارێزگای کوردستان
  • واژۆکردنی ڕێککەوتننامە لەگەڵ کۆمپانیای (پێشووی) ئاو و ئاوەڕۆی شارەکانی پارێزگای کوردستان
  • واژۆکردنی ڕێککەوتننامە لەگەڵ کۆمپانیای ئاو و ئاوەڕۆی پارێزگای کوردستان
٢- ڕێککەوتننامە دەرەکییەکان:
  • ​​​​​​​ ڕێککەوتننامە لەگەڵ کۆمپانیای LKTی وڵاتی ئەڵمانیا بۆ بەڕێوەبردنی زنجیرە وۆرکشۆپ و سمینارێکی ٧-ڕۆژە لە بواری تەکنەلۆژیا نوێیەکانی پاڵاوتنی ئاوەڕۆی کۆمەڵگە نیشتەجێ بچووکەکان.

زانیاریی تەواوی پەیوەندیی ناوەندی توێژینەوە

  • ناونیشانی وێبگە: https://uok.ac.ir/web/water-sciences-engineering-center
  • ئیمەیڵ: KWSC@uok.ac.ir
  • ناونیشان: سنە، شەقامی پاسداران، زانکۆی کوردستان، ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو
  • ژمارەی تەلەفۆن:٠٨٧٣٣٦٢٠٥٥٢
  • ژمارەی فاکس: ٠٨٧٣٣٦٢٠٥٥٣
  • کاتەکانی کارکردن: ٨:٠٠ی بەیانی – ٢:٠٠ی پاشنیوەڕۆ

ناونیشانی ئینتەرنێتیی ناوەندی توێژینەوەی زانست و ئەندازیاریی ئاو