Farzad Nazari

Turfgrasses are integral to landscape design. Unfortunately, in arid and semi-arid regions, salinity stress, alongside drought stress, poses a significant environmental challenge to grass growth. Therefore, employing environmentally friendly and sustainable development methods is essential. This study was conducted as a factorial experiment based on a completely randomized design, featuring 12 treatments and 6 replications (pots). The first factor examined was salinity stress at three levels (no salinity, 50 mM, and 100 mM sodium chloride), while the second factor involved foliar application with four levels: fulvic acid alone (2 g L-1), silicon nanoparticles alone (100 mg L-1), a combination of fulvic acid and silicon nanoparticles, and distilled water as a control. Seeds of red fescue grass (Festuca rubra cv. Carousel) were sown in pots containing a soil mixture. After establishment, the plants were mowed, and the respective foliar treatments were applied. One week later, salinity treatments were introduced via drenching. Foliar sprays of fulvic acid and silicon nanoparticles were repeated weekly. Foliar spraying of fulvic acid and silicon nanoparticles was conducted once a week, while the salinity treatment was applied every three days. After 6 foliar sprayings and 12 salinity treatments, we measured the morpho-physiological and biochemical characteristics of the turfgrasses. The results showed that salinity stress significantly reduced shoot fresh and dry weight, but increased root fresh and dry weight, with the greatest increase in root fresh and dry weight at 50 mM salinity. Silicon nanoparticles alone significantly increased root fresh and dry weight at both salinity levels. The root to shoot dry weight ratio also increased under salinity, and silicon nanoparticles alone significantly increased this ratio in both salt-free and 100 mM salinity conditions. Salinity stress reduced leaf relative water content and changed the cell membrane stability index. Fulvic acid alone or in combination with silicon nanoparticles significantly increased the cell membrane stability index at 50 mM salinity. Also, salinity stress reduced the maximum quantum efficiency of photosystem II, which fulvic acid increased this index, especially at 50 mM salinity. In biochemical characteristics, salinity increased chlorophyll b, total chlorophyll, carbohydrates, proteins, proline, hydrogen peroxide, malondialdehyde (MDA), and the activities of peroxidase and superoxide dismutase enzymes. Chlorophyll a decreased at 50 mM salinity and significantly increased at 100 mM. Fulvic acid and silicon nanoparticles reduced chlorophyll a and b and total chlorophyll at all three salinity levels. These compounds also reduced hydrogen peroxide and MDA, indicating a decrease in oxidative stress. The greatest reduction in hydrogen peroxide was observed at 50 mM salinity with combined application and at 100 mM salinity with fulvic acid alone. Peroxidase enzyme activity increased in salinity, but fulvic acid and silicon nanoparticles alone or in combination reduced this activity. Superoxide dismutase activity also increased under the influence of salinity; in non-salinity conditions, silicon nanoparticles alone or in combination with fulvic acid reduced this activity, but in 100 mM salinity, these compounds significantly increased enzyme activity. Overall, fulvic acid and silicon nanoparticles as biostimulants played an important role in modulating the morphological, physiological, and biochemical responses of red fescue grass under salt stress, and their combined application could be an effective strategy for improving the resistance of this grass to salinity by increasing root growth, antioxidant defense, and reducing oxidative.

Warm-season (bedding) flowers are important and influential components in the beauty of landscapes. Unfortunately, salinity stress is one of the most significant environmental factors limiting the growth of these plants, especially in arid and semi-arid regions. The use of arbuscular mycorrhizal (AM) fungi is considered an efficient and environmentally friendly method for bio-ameliorating salinity stress. By employing a coordinated set of biochemical and physiological mechanisms, as well as enhancing the plant's existing adaptive functions, these fungi serve as a potent means of bolstering crops against salinity stress. For this reason, the present study was conducted to compare four species of AM fungi-Funneliformis mosseae, Diversispora versiformis, Rhizophagus intraradices, and Claroideoglomus etunicatum-in reducing the adverse effects of salinity stress on morphological, physiological, biochemical characteristics, and the absorption of sodium and potassium elements in the roots and leaves of African marigold (Tagetes erecta). The experiment was designed as a factorial study in a completely randomized design with two factors: salinity stress (three levels-control, 50 mM, and 100 mM salinity) and AM fungi (four species), each with four replications. African marigold seeds were sown, and when the transplants reached the 2–3 leaf stage, they were planted in pots containing autoclaved soil with 50 cc of the fungal inoculum placed in a single layer at a depth of 5 cm below the soil surface. Approximately 10 days after transplant establishment, salinity treatments were applied as a solution. After two months of salt stress, results showed that salinity significantly reduced fungal colonization percentage, fresh and dry weight of shoots and roots, leaf area, number and weight of flowers, flowering period, chlorophyll content, carotenoids, total soluble carbohydrates, leaf relative water content, membrane stability index, and net photosynthesis rate. Conversely, salinity increased leaf and root sodium content, proline, soluble proteins, H₂O₂, malondialdehyde (MDA), and antioxidant enzyme activity. The use of mycorrhizal fungi, especially F. mosseae, under both stress and non-stress conditions, significantly improved growth traits such as fresh and dry weight of shoots and roots, leaf area, and number and weight of flowers. It also increased chlorophyll, carotenoids, soluble carbohydrates, leaf relative water content, membrane stability index, and photosynthesis rate. Moreover, mycorrhizal fungi significantly reduced leaf and root sodium, H₂O₂, and MDA levels, increased leaf and root potassium, and enhanced antioxidant enzyme activity under salt stress. Overall, the results demonstrate that the application of mycorrhizal fungi, particularly F. mosseae, can be used as an effective and biological method to mitigate the negative effects of salt stress and improve the growth and yield of African marigold.

Hybrid pansies are among the most widely cultivated cool-season flowers globally, valued for their exceptional tolerance to low temperatures and suitability for autumn and winter landscapes. Typically, pansy seeds are sown in mid-summer, with transplants prepared for early autumn planting; however, outdoor transplants production during this period requires shading to mitigate the detrimental effects of intense sunlight and heat. This study, conducted in two phases, evaluated the impact of varying shading intensities using green shade netting (30%, 50%, and 80%) compared to a control (no shading) on the growth, physiological, and biochemical characteristics of two hybrid pansy cultivars-Swiss Giant Rhinegold (yellow flowers) and Swiss Giant Alpenglow (red flowers)-during transplant production, and subsequently assessed their vegetative and reproductive performance at full flowering following garden transplantation. Both phases employed a factorial experiment within a randomized complete block design, resulting in eight treatment combinations. Results from the first phase demonstrated that 30% shade netting significantly enhanced plant height, leaf number, shoot and root biomass, root volume, relative leaf water content, and cell membrane stability in both cultivars, while reducing oxidative stress markers such as hydrogen peroxide and malondialdehyde. The yellow-flowered cultivar exhibited higher chlorophyll and carbohydrate content, whereas shade netting generally decreased soluble carbohydrates and proteins, particularly in the red-flowered cultivar. In the second phase, transplants grown under 30% shade netting produced superior numbers of main branches and flowers, as well as greater shoot, root, and flower biomass at full bloom. Overall, moderate shading-especially at 30%-was most effective in reducing light stress, optimizing photosynthetic conditions, enhancing antioxidant enzyme regulation, and promoting robust transplant establishment and flowering in hybrid pansies. These findings underscore the value of targeted shade netting as a sustainable strategy to improve pansy transplant quality and landscape performance

Rose (Rosa hybrida L.) is one of the most important and popular ornamental flowers in the greenhouse and horticulture industry, playing a significant role in the global cut flower market. Improving growth, increasing quality, and extending the postharvest life of cut flowers are key objectives in rose cultivation. On the other hand, the use of biostimulants such as potassium humate and seaweed extract as suitable alternatives to chemical fertilizers has gained special importance due to their positive effects on the morphological, physiological, and biochemical characteristics of plants. This research aimed to investigate the effects of foliar application of potassium humate and seaweed extract on growth, flower quality, and postharvest longevity of rose cv. 'Jumilia' under soilless culture. This study was conducted as a factorial experiment based on a completely randomized design with three replications under greenhouse conditions1 at the University of Kurdistan. The treatments included potassium humate at three levels (0, 50, and 100 mg/L) and seaweed extract at two levels (0 and 100 mg/L). The measured traits included morphological characteristics (number of flower branches, stem length, stem diameter, number of leaves, flower fresh and dry weight, root volume, root fresh and dry weight, node fresh and dry weight, stem fresh and dry weight, leaf fresh and dry weight and area, head flower length and diameter, pedicel diameter, head flower (bud) fresh and dry weight, vase life), physiological characteristics (membrane stability index (MSI), relative water content (RWC), and biochemical characteristics (total chlorophyll and carotenoid content, total soluble carbohydrates, hydrogen peroxide (H2O2) content, malondialdehyde content, peroxidase (POD) and superoxide dismutase (SOD) enzyme activity, protein content, free proline content, phenol content, flavonoid content, and antioxidant capacity (DPPH%). The data were analyzed using SAS software, and mean comparisons were performed using the LSD test at a 5% probability level. The results of this study showed that the application of potassium humate and seaweed extract, especially in combination with each other, had a significant effect on improving the morphological, physiological, and biochemical traits of rose. Potassium humate and seaweed extract treatments, both independently and in combination, increased stem length and diameter, leaf fresh and dry weight, number and area of leaves, root volume, plant fresh and dry weight, stem dry weight, node dry weight, head flower diameter, leaf relative water content, carotenoid content, protein content, and chlorophyll b content. In contrast, the treatments, both independently and in combination, did not have a significant effect on some morphological and physiological characteristics such as pedicel length, head flower dry weight, and leaf membrane stability index. Also, the results showed that the postharvest longevity of cut flowers in the combined treatments increased significantly, which is probably related to the reduction of cell senescence, increased chlorophyll content, reduced lipid peroxidation, and improved cell membrane stability. The results of this research show that the use of potassium humate and seaweed extract as biostimulants can effectively improve the quality and increase the postharvest life of rose cv. 'Jumilia'. These compounds, due to improving plant nutrition, increasing photosynthetic capacity, and strengthening defense mechanisms, can be a suitable alternative to chemical fertilizers in the sustainable cultivation of ornamental flowers. Based on this, the use of these compounds in commercial greenhouses is recommended. Also, conducting complementary research on the effect of these substances on other species of ornamental flowers and investigating the precise mechanisms of their effect on the biochemical and physiological characteristics of plants is suggested.

Hybrid pansy is one of the most widely used cool-season flowers in the world. However, cultivating this plant during cold seasons and in regions with alkaline soil leads to symptoms of nutrient deficiency, particularly iron, which reduces its vegetative and reproductive growth throughout its growth period. Therefore, this study aimed to investigate the effects of foliar spray and fertigation of EDDHA and EDTA iron chelates on the growth characteristics of hybrid pansy (Viola × wittrockiana). This experiment was conducted in a randomized complete block design with 10 treatments and three replications at Kurdistan University's pansy production farm. The treatments included: 1. Control (without iron chelate foliar spray) with leaves showing iron deficiency, 2. Control (without iron chelate foliar spray) with leaves having sufficient iron, 3. Foliar spray with 6% EDDHA chelate, 4. Fertigationwith 6% EDDHA chelate, 5. Foliar spray with 6% EDTA chelate, 6. Fertigation with 6% EDTA chelate, 7. Foliar spray combining both EDDHA and EDTA chelates, 8. Fertigation combining both EDDHA and EDTA chelates, 9. Foliar spray using EDDHA combined with fertigation of EDTA, and 10. Foliar spray using EDTA combined with fertigation of EDDHA. Fertilization was performed twice, with an interval of 10 days, followed by measuring several growth characteristics ten days after the second fertilizer application. Results showed that plant height, root volume, stem number, leaf number, dry leaf weight, membrane stability index, photosynthetic pigment content (chlorophyll a & b), total chlorophyll content, as well as total antioxidant activity were lower in plants deficient in iron compared to those without deficiency. The application of foliar spray and fertigation of iron chelates EDDHA and EDTA in iron-deficient plants not only improved the aforementioned traits but also increased these values compared to the control treatment without deficiency. The use of EDDHA and EDTA iron chelates increased the number of side shoots, leaf dry weight, and levels of chlorophyll a, b, total chlorophyll, and carotenoids in all treatments compared to the control treatments. In the simultaneous application of EDDHA and EDTA chelates, plant height and root length were greater than when these chelates were applied separately. The highest plant height, root length, total chlorophyll, and total carotenoid content were observed in the simultaneous foliar spraying treatment of EDDHA and EDTA chelates, while the highest leaf area, number of side shoots, and leaf dry weight were observed in the simultaneous fertigation treatment of the aforementioned chelates. Total proline content decreased under the influence of iron chelate treatments compared to the deficient control treatment; however, total antioxidant activity in these treatments was higher than in the deficient control treatment. The activity of the superoxide dismutase enzyme in all iron chelate treatments was lower than in the deficient control treatment, with the lowest level of enzyme activity observed in the simultaneous foliar spraying treatment of iron chelates EDDHA and EDTA. The results of the present study show that the use of iron chelates improves the growth characteristics of hybrid pansy. Furthermore, the use of these chelates, in addition to enhancing growth characteristics under iron deficiency conditions, can also promote the growth of hybrid pansy in conditions without iron deficiency.

The Orchidaceae family is one of the most distinctive plant families, holding a special place in botanical and horticultural sciences due to its species diversity and economic importance. This family includes species that are important for ornamental, medicinal, and aesthetic reasons. The species Anacamptis coriophora, which was studied in this research, is a terrestrial orchid that grows in temperate and semi-arid regions. This plant, with its small and unique flowers, has been very attractive to researchers, and its characteristics have been studied particularly under different nutritional conditions. Nitrogen is one of the main and essential elements for plant growth that directly plays a role in processes such as photosynthesis, protein production, chlorophyll synthesis, and cell growth. In orchids, which usually grow in nutritionally limited habitats, nitrogen is considered a key factor in growth and development. This element is available to plants in two main forms: Mineral nitrogen, which is absorbed as nitrate and ammonium and is usually important for rapid growth and initial cell division. Organic nitrogen, which includes amino acids and organic compounds that ensure more stable and long-term growth. In orchid species, particularly A. coriophora, the proper combination of these two types of nitrogen can provide optimal seedling growth. Mineral nitrogen (such as potassium nitrate and ammonium sulfate), due to its ease of absorption by the plant, is usually effective in the early stages of seedling growth. The results of the present study showed that treatments with high mineral nitrogen, especially treatment 1 (1.34 ammonium sulfate + 25 potassium nitrate + 0 aminovon), had a significant effect on increasing seedling diameter. This result indicates that mineral nitrogen can create faster growth and better volume in seedlings. Organic nitrogen (such as aminovon), due to its gradual release, is effective in sustainable plant growth. In this study, treatment 4 (¼ ammonium sulfate + ¼ potassium nitrate + ¾ aminovon) showed the greatest effect on increasing seedling length. This demonstrates the key role of organic nitrogen in root development and improvement of nutrient absorption. The results of mean comparisons showed that the effect of different nitrogen compounds on seedling growth varied: Treatment 4, due to the optimal combination of organic and mineral nitrogen, showed the highest longitudinal growth. Treatment 1, which only had mineral nitrogen, showed the largest seedling diameter, indicating the immediate effect of mineral nitrogen on plant structural growth. Treatment 9, which had an unbalanced combination of organic and mineral nitrogen, showed the least growth, confirming the importance of nutritional balance. The results of this research can be applied in optimizing cultivation conditions for orchid species, especially in greenhouse and controlled environments. The proper combination of organic and mineral nitrogen can not only improve seedling growth but also play an important role in mass production of orchids. These findings can also lead to the development of specialized fertilizers for orchids, which is very valuable in commercial markets.

The main goal of sustainable agriculture is to reduce consumption inputs, increase the internal cycle of soil nutrients by reducing tillage and using biological fertilizers instead of chemical fertilizers to increase the yield of agricultural products. Chemicals play an important role in increasing agricultural products, but they endanger human health and the environment. For this reason, the application of ecological principles in the production of resistant and healthy products has replaced chemicals in sustainable agriculture. Therefore, an experiment was conducted to investigate the effect of humic acid and mycorrhizal fungi on the morphological and biochemical characteristics of Iranian oak seedlings. The experiment was conducted as a factorial design in the form of a completely randomized design with 8 treatments and 8 replications in pots in the greenhouse of the Faculty of Agriculture. The experimental treatments include the first agent of humic acid at 2 levels (zero, 3 g/L) and the second agent of mycorrhizal fungi at 4 levels (without fungus, G. mosseae, G. versiforme and the combination of these two fungi). The results showed that the experimental treatments increased the examined traits. Mycorrhizal inoculation increases traits such as photosynthetic pigments, photosynthesis, carbohydrates and some morphological indicators such as seedling height to collar diameter ratio, shoot to root weight ratio, number of leaves and total dry weight. Mycorrhizal fungus G.mosseae species had the greatest effect on plant vegetative traits and G.versiforme fungal species was more effective on biochemical traits. The application of humic acid increased the characteristics of total chlorophyll, root dry weight, Dixon index and chlorophyll b. However, the interaction effect of humic acid and mycorrhizal fungus also had positive effects on measured traits such as carbohydrates, total chlorophyll and photosynthesis.

Comparing the yield-attributed and phytochemical characteristics of different species belonging to the same genus in the same ecological conditions in order to identify the superior species is one of the first steps in domestication and breeding. Sage (Salvia sp.) belonging to the Lamiaceae family, is one of the most widely used medicinal plants in traditional Iranian medicine. This plant has antibacterial, antioxidant, anti-diabetic and flavoring properties. Sage contains various compounds such as different flavonoids, tannins and terpenoids including monoterpenes, diterpenes, sesquiterpenes and tetraterpenoids. In the present study, the yield-attributed and phytochemical properties of five species of Salvia native to Iran grown in Kurdistan province including Salvia multicaulis, Salvia syriaca, Salvia nemorosa, Salvia spinose and Salvia palaestina were evaluated under the same cultivation conditions. The evaluated traits were included plant dry yield, seed oil, fatty acids, and essential oil content and composition. Oil extraction was done using hexane solvent by soxhlet apparatus and essential oil extraction was done based on water distillation method by clevenger apparatus. GC and GC/MS devices were used for oil and essential oil analysis. The results indicated that the different species of sage had significant variation in terms of performance and phytochemical properties, which is due to their different genetics, because they were cultivated in the same ecological conditions. Overall, the highest plant dry weight, seed oil and essential oil were belonged to S. nemorosa, S. nemorosa and S. multicaulis, respectively. Linolenic acid was the dominant fatty acid in S. syriaca, S. nemorosa, S. spinose, and S. palaestina, while in S. multicaulis, linoleic acid was recognized as the dominant fatty acid. The essential oil compositions of the studied species had significant differences in terms of the number, type and amount of compounds. Spathulenol (23.21%), trans-caryophyllene (21.92%) and caryophyllene oxide (17.18%) in S. nemorosa; isoborneol (11.86%), bornel acetate (10.96%) and 1,8-cineol (10.48%) in S. multicaulis; germacrene D (16.17%), bicyclogermacrene (10.58%) and spathulenol (8.47%) in S. syriaca; isopentyl isovalerate (15.02 %), β-eudesmol (9.66 %) and trans-caryophyllene (6.85 %) in S. spinosa; and germacrene D (21.45 %), caryophyllene oxide (12.53 %) and trans-caryophyllene (11.97 %) in S. palaestina, were identified as the dominant essential oil compounds. The introduction of superior species can be different depending on the breeding aim. If the aim is yield, or oil content, or essential oil content, or an essential oil component is important for the breeder, the superior species can be different.

Rose, scientifically known as Rosa hybrida L. and belonging to the Rosaceae family, is one of the most important and popular cut ornamental flowers worldwide, widely cultivated across the globe. This flower accounts for more than a third of the world's cut flower production. The quantity and quality of roses depend on environmental and nutritional factors during the breeding period in the greenhouse. This experiment investigated the effects of two sources of silica (normal silica and silica nanoparticles) using two application methods (drenching and spraying) at different concentrations. The treatments included a control (distilled water), ordinary silica at concentrations of 100 and 200 mg/liter applied as drenching and foliar spraying, as well as silica nanoparticles at concentrations of 50 and 100 mg/liter applied in the same ways. This research was conducted using a completely randomized design with 9 treatments and 4 replications (plants). The results indicated that the silica source treatments significantly affected root and stem dry weight, peduncle diameter, proline, hydrogen peroxide, malonaldehyde, chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, and carotenoids at a probability level of one percent, and stem diameter at a probability level of five percent. Additionally, the average comparison results showed that the drenching treatment with 100 ppm silica nanoparticles led to increases in stem and root dry weight, chlorophyll a, total chlorophyll, and carotenoids. Ordinary silica drenching at 200 ppm resulted in increases in peduncle and stem diameter, proline, and hydrogen peroxide. Furthermore, normal silica solution at 100 ppm and silica nanoparticles solution at 50 ppm resulted in increases in malonaldehyde and chlorophyll b, respectively.

The autumn daffodil (Sternbergia lutea) is a stunning ornamental plant that belongs to the amaryllidaceae family. It can be found growing wild in the northern and western parts of Iran. This particular species has great potential as an ornamental or ground cover plant, thanks to its beautiful golden yellow flowers and its ability to retain green leaves for more than 8 months. It also possesses medicinal properties due to the presence of amaryllidase dark alkaloids. The Sternbergia naturally reproduces at a very slow rate, producing only one to three bulblets per mother bulb within three years. Therefore, one solution to overcome this problem is propagation through bulb chipping, combined with the use of growth regulators. Of course, the mother bulb should be harvested at the appropriate time to ensure dormancy for successful reproduction. To investigate this, two factorial experiments were conducted using a completely random design, with each experiment consisting of two factors. The first experiment involved measuring the biochemical characteristics (total soluble carbohydrates and proteins, as well as the activity of POD and SOD enzymes) in two organs of the mother bulb: the basal plate and the scales. These measurements were taken at three different harvest times: June 10, July 10, and August 10, 2023. The second experiment investigated the production of bulblet in bulb chips prepared at three different harvested times. These bulb chips were then treated with two growth regulators, gibberellic acid (GA) and benzyl adenine (BA), each in two concentrations (100 and 200 mg L-1). The control group was treated with distilled water. The results of the first experiment indicate significant biochemical changes in the two organs, namely the scales and the basal plate, over the course of three months. Specifically, these changes include a decrease, increase, or decrease followed by an increase in the traits observed between June, July, and August. The total soluble carbohydrates (TSC) in the basal plate exhibited a decreasing trend, whereas both organs showed an increasing trend in total soluble proteins. Additionally, the activity of POD enzymes in the scales and SOD in the basal plate also demonstrated an increasing trend. Moreover, the changes in the amount of TSC in the scales, the activity of POD enzymes in the basal plate, and SOD in the scales followed a pattern of initially decreasing in July and then increasing from June to August. In the second experiment, the highest percentage of bulblet regeneration was achieved in August using GA with concentrations of 100 and 200 mg L-1. Additionally, the highest number of bulblets was obtained in the same month with a concentration of 100 mg L-1 of this regulator. Furthermore, the highest bulblet weight was observed in August when both concentrations of BA were applied. Lastly, the longest root length was observed in August with the application of 200 mg L-1 of GA. The analysis of data from the second experiment revealed that the largest diameter and length-to-diameter ratio of bulblets in August were achieved by applying BA and GA at concentrations of 200 mg L-1 respectively. Additionally, the results of the regression analysis showed a significant and positive linear relationship between the percentage of bulblet regeneration with SOD enzyme activity, the number and weight of bulblets, and root length with total soluble proteins. Therefore, based on these findings, it can be concluded that the most suitable method for propagating this bulbous plant is to chip the bulbs harvested in August and treat them with GA growth regulator at a concentration of 100 mg L-1.

Terrestrial orchids of the genus Ophrys exhibit remarkable floral adaptations to achieve pollination through sexual deception of their insect pollinators. This study analyzed seed micromorphological characteristics of 15 Ophrys species (O. melitensis, O. speculum, O. zeussii, O. lunulata, O. helene, O. cretica, O. ariadne, O. aveyronensis, O. sicula, O. tenthredinifera, O. araneola, O. argolica, O. scolopax, O. umbilicata, and O. sphegodes) collected from several European and Asian countries, including Germany, France, Swiss, Iran, Turkey, Greece and Italy. Qualitative and quantitative traits of the seed coat (testa cells), including cell shape, anticlinal boundaries, surface patterns, testa cell counts, and seed size, were assessed across species using scanning electron microscopy. These taxonomically informative traits were analyzed to construct a phylogenetic classification of the species based on seed micromorphological characteristics. Results indicated that some seed traits corresponded closely with previously proposed evolutionary relationships and sections within Ophrys, while other seed features may elucidate novel patterns of relatedness for further phylogenetic classification. This study establishes thorough baseline data on morphology of Ophrys seeds while providing new insights into taxonomic and evolutionary relationships within this notoriously complex orchid genus through scanning electron microscopic seed analysis. Further genomic and morphological research can build on these findings regarding floral deception strategies and drivers of speciation in these highly specialized orchids.

The increase in demand for flowers and ornamental plants has made the floriculture industry one of the most important sectors of agriculture to generate income and create employment. However, waste after harvesting flowers has become one of the challenges of the floriculture industry. Most of the cut flowers lose their quality during the harvesting, packaging and transportation stages and are sold in the market with unfavorable quality. In our country, more than 30% of horticultural products worth 5 billion dollars are lost annually due to improper processing or lack of processing. Rose is one of the most important ornamental flowers in the world that it has taken the first place among cut flowers in terms of production and economic value. However, this flower has a short vase life and the senesence process occurs quickly after being separated from the mother plant. Therefore, producers try to increase the vase life of flowers by using various methods and using natural and chemical compounds. Meanwhile, GABA, as an amino acid, has been proven to increase the shelf life of horticultural products. Cultivar Jumilia rose is one of the most popular roses in the market, which has faced a challenge due to its short vase life. Therefore, the aim of this research is to evaluate the effect of GABA foliar application in improving the vase life and morpho-physiological characteristics of Jumilia rose variety. For this purpose, a factorial greenhouse experiment based on a completely randomized design with 3 replications was conducted including the first factor of GABA spraying at 0, 5, 10, 20 and 40 mM levels and the day factor including days 3, 6, 9 and 12. The experiment was conducted in 2 steps. The first experiment included the investigation of the physiological characteristics of the leaves before harvesting the flowers, and the second experiment included the investigation of the morpho-physiological characteristics and the vase life of the flowers after harvesting. In the first experiment, the results showed that increasing the GABA concentration significantly improved RWC, MSI, POD and SOD activity, chlorophyll a, b and total, carotenoid content, soluble carbohydrates, soluble proteins and internal GABA content in leaves. Also, GABA foliar application reduced the amount of H2O2 and MDA in the leaves. 40 mM GABA was the most effective concentration in improving physiological characters in leaves, and 5 mM GABA concentration did not show any significant difference with the control. In the second experiment, the results showed that the highest RWC of flowers, diameter of flowers and vase solution uptake were obtained in the treatment of 40 mM GABA on the sixth day, and then the values of these characters decreased. The RWC and MSI of petals showed a decreasing trend from day 3 to 12, and GABA treatment significantly improved these traits. The properties of MDA and H2O2 showed an increasing trend from day 3 to 12, and GABA spraying decreased these two factors. The results showed that the highest activity of POD, SOD, antioxidant capacity, phenol, flavonoids and proline content was observed in 40 mM GABA treatment on the 9th day and then decreased on the 12th day. In addition, the amount of carbohydrates and proteins soluble decreased from day 3 to 12, and GABA treatment improved their amount. In general, foliar application of GABA improved vase life and morpho-physiological characteristics in the petals, and the most effective concentration in this study was the 40 mM treatment.

The improvement and production of new varieties of ornamental plants and their reproduction and cultivation is a growing and expanding industry. The use of ornamental plants in the green space and the increase in people's demand for new cultivars have made breeders focus on producing new cultivars with attractive colors. This research was conducted on the basis of the effect of ethyl methane sulfonate (EMS) based on a completely randomized design with 5 treatments and three repetitions. Experimental treatments included ethyl methane sulfonate at 2 levels (zero, 0.5 and 1%) and duration (30 and 60 minutes). Seed germination characteristics including (germination percentage, average daily germination percentage, maximum value and germination value), plant morphology characteristics including (plant width, number of leaves, plant height, number of branches, shape) plant, stem diameter, length and width of leaves, wet and dry weight of roots and wet and dry weight of shoots), features of plant stomata including (length and width of stomata and number of stomata), characteristics related to leaf color, characteristic Physiology of the plant including (photosynthetic pigments) and biochemical characteristics of the plant including (phenol, flavonoid, protein and carbohydrate) were evaluated. The results showed that increasing the concentration of EMS and the treatment time caused a decrease in the characteristics of seed germination and changes in the morphological characteristics of the hypostes mutant plant. The use of 0.5% concentration of EMS mutagenic substance for 30 minutes caused positive changes in the mentioned growth traits in hypostes plant, while the use of treatments containing 1% mutagenic substance for 60 minutes had negative effects. It grew on traits. Also, the traits related to the stomata of the mutant plant showed a significant decrease. Chlorophyll a, chlorophyll b, and total chlorophyll in mutagenic plants with 0.5% EMS mutagen for 30 minutes showed a significant increase (p<0.05) in high concentrations and longer duration. These traits decreased. The carotenoid of the mutant plant decreased in low concentrations and duration, which increased with the increase in the concentration and duration of the EMS mutagen. Phenol, flavonoid and carbohydrate of mutant plants with 0.5% of mutagen for 30 minutes showed a significant increase (p<0.05), which decreased with increasing concentration and duration of mutagen. Therefore, it can be concluded that the use of 0.5% concentration of EMS for 30 minutes created mutant plants with different morphological characteristics and color, in which photosynthetic pigments and phenolic compounds were increased.

Autumn dafodial (Sternbergia lutea) is an herbaceous plant with ornamental and medicinal uses from the Amaryllidaceae family. The purpose of this study was to investigate the effect of combined salinity and drought stress on the assessment of the tolerance of autumn dafodial. Experimental treatments included three levels of salinity stress (0, 100 and 200 mM) and five levels of drought stress in the form of irrigation cycles (2, 4, 8, 10 and 12 days). After planting the transplants in the middle of December 2022 in pots in the greenhouse, the plants started to grow and after their complete induction, salt and drought stresses were applied from the end of March 2023. After three months of applying tensions, at the end of June 1402, the plants went into a dormant period. In order to eliminate dormancy in the sokhs, in the middle of September 1402, the pots were moved outside the greenhouse and watered at the end of September. After the plants grew green from mid-October, in early December 2023, the pots were moved to the greenhouse and the stresses were re-applied. The application of stresses continued until the beginning of January 2023 and at this time the leaves were used to measure the physiological and biochemical characteristics. Then, by removing the plants from the soil, their morphological characteristics were evaluated. The results showed that the stress caused by salinity and drought caused a significant decrease in the height of the plant, number of leaves, fresh and dry weight of roots and leaves, photosynthetic pigments, carbohydrates, relative content of water, carbohydrates and soluble protein of the plant and increased the significance It contained proline, malondialdehyde, hydrogen peroxide, peroxidase and superoxidase dismutase enzymes. The combined effects of these two stresses had the same performance as the individual effects. The trait of cell membrane stability was not significant in Sternbergia lutea plants under drought stress and the combined effect of salinity and drought. As a result, it can be said that the golden autumn cup plant has the capacity to withstand drought stress. In this study, the treatment without stress with 8 days of drought showed the best performance, it can be concluded that golden autumn plants have the ability to tolerate drought, but they perform poorly against salt stress. In this research, it was shown that autumn dafodial plants can withstand drought due to increasing the activity of antioxidant enzymes and reducing oxidative damage. According to the results, the stress caused by salinity and drought caused a significant decrease in plant height, number of leaves, root weight, root weight and leaf dry weight, photosynthetic pigments, carbohydrates, relative content of water, carbohydrate and soluble protein. Plant and significantly increased the amount of proline, malondialdehyde, hydrogen peroxide, peroxidase and superoxidase dismutase enzymes. The combined effects of these two stresses had the same performance as the individual effects. The trait of cell membrane stability was not significant in Sternbergia lutea plants under drought stress and the combined effect of salinity and drought. As a result, it can be said that the autumn dafodial plant has the capacity to withstand drought stress. In this recerch.

The rose flower, scientifically known as Rosa hybrida, belongs to the Rosaceae family. It is a perennial woody plant that grows in the form of bushy and compact shrubs with upright and woody branches. The genus Rosa encompasses more than a hundred different species, and in recent years, the number of distinct and new species has been increasing. The rose flower is recognized as one of the most popular cut flowers and is used in various social and religious events, celebrations, and festivals. Economically, the rose flower is considered one of the most important ornamental products worldwide, and the global market demand for cut roses has shown an upward trend in recent decades. Therefore, increasing and improving the quality of this product is highly significant. One of the strategies for higher and better-quality production of rose flower stems is branch bending and the application of silica nanoparticle foliar spray. To investigate the effects of these two factors, a factorial greenhouse experiment was conducted using a completely randomized design, consisting of two factors (branch bending and silica nanoparticle application), six treatments, and eight replications. The first factor had two levels of branch bending (without bending and bending two branches), and the second factor had three levels of silica nanoparticle foliar spray (no application, 100, and 200 milligrams per liter). The experiment was carried out under soilless cultivation conditions. The results showed that the interaction between the two factors, branch bending and silica nanoparticle application, led to an increase in morphophysiological characteristics of the cut rose flower. These characteristics included the length and diameter of the flower bud, the length and diameter of the stem, the fresh and dry weight of the flower bud, stem, leaf, branch, calyx, and root, the number of leaves, leaf area, root volume, flower longevity, the number of flower branches, and the total number, length, and width of thorns. Additionally, the results of this study demonstrated that the interaction between the two factors, branch bending and silica nanoparticle application, had a significant effect on the photosynthetic pigment content and some biochemical characteristics of the samples. These changes included an increase in the rate and efficiency of photosynthesis, an increase in the levels of chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, carotenoids, phenols, flavonoids, proteins, carbohydrates, proline, superoxide dismutase (SOD) enzyme, peroxidase (POD) enzyme, and an increase in antioxidant capacity (DPPH). However, significant changes were not observed in malondialdehyde (MDA) and hydrogen peroxide (H2O2) levels. Therefore, based on the results of this experiment, it can be concluded that branch bending and the application of silica nanoparticles have a considerable impact on the growth and development of cut rose flower stems. Utilizing these methods can facilitate improving the performance of roses and enhancing the production and quality of cut stems.

بخش مهمی از صنعت باغبانی مربوط به گل‌های فصلی می‌باشد و گل جعفری یکی از شاخص-ترین‌های آن‌ها می‌باشد. با توجه به اهمیت گل‌های فصلی در زیبایی فضای سبز، مدیریت تغذیه‌ای و استفاده از بستر کشت مناسب به منظور دستیابی به بیشترین میزان عملکرد و کیفیت مهم و ضروری می‌باشد. به این منظور پژوهش حاضر در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه کردستان انجام گردید. تیمارها شامل 1- آمیخته خاکی (به نسبت مساوی خاک، کود دامی و ماسه به عنوان شاهد)، 2- آمیخته خاکی دارای 10 درصد حجمی بیوچار، 3- آمیخته خاکی دارای 25 گرم زئولیت در هر کیلوگرم و 4- آمیخته خاکی دارای 10 درصد بیوچار و 25 گرم زئولیت در هر کیلوگرم بود. استفاده از بیوچار همراه با خاک زراعی سبب افزایش معنی‌دار حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم Ⅱ شد اما کاربرد زئولیت همراه با خاک به طور معنی‌داری طول، وزن تر، تورژسانس و وزن خشک ریشه، وزن تر، تورژسانس و وزن خشک ساقه، طول گل، ارتفاع بوته و حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم Ⅱ را نسبت به گیاهان شاهد افزایش داد و به طور معنی‌داری منجر به کاهش میزان کلروفیل a شد. وزن خشک گل نیز در محیط کشت خاک به تنهایی به طور معنی‌داری بیشتر بود. کاربرد ترکیبی بیوچار+زئولیت+ خاک نیز سبب افزایش معنی-دار کربوهیدرات محلول کل شد. همچنین نتایج نشان داد نوع بستر کشت تأثیر معنی‌داری بر میزان قطر و وزن تر گل، تغییر فلورسانس، کارایی کوانتومی فتوشیمیایی موثر فتوسیستم Ⅱ، کارایی کوانتومی غیرفتوشیمیایی تنظیم شده فتوسیستم Ⅱ، کارایی کوانتومی غیرفتوشیمیایی تنظیم نشده فتوسیستم Ⅱ، خاموشی غیر فتوشیمیایی، ضریب خاموشی غیر فتوشیمیایی، سرعت انتقال الکترون، کلروفیل b، کل و کاروتنوئید نداشت. به نظر می‌رسد با توجه به اینکه نوع بستر کشت تأثیر معنی-داری بر میزان کلروفیل برگ نداشته است، تأثیر معنی‌داری بر اجزای فتوسنتزی نیز نداشته است. به طور کلی در این پژوهش استفاده از ترکیب بیوچار+ زئولیت+ خاک تأثیر قابل توجهی بر میزان رشد و بهبود شرایط رشدی گیاه جعفری نداشت هرچند کاربرد زئولیت به تنهایی مؤثرتر از سایر محیط‌های کشت بود.

امروزه با توجه به مشکل کم آبی در بیشتر نقـاط دنیـا و به ویژه فضای سبز شهری، نیاز به کاربرد گیاهان بومی با پتانسیل زینتی روزبه روز بیشتر احساس می شود. درواقع باید اذعان کرد که بازسازی اکولوژیکی و نیز احداث فضاهای سبز بومی یک ضرورت است. به همین دلیل در پژوهش حاضر بذر22 گونه گیاه وحشی در اواخر پاییزسال1400 در داخل دانشگاه کردستان کشت شد و از22 گونه کشت شده، تعداد14 گونه از آن ها یعنی درواقع درحدود 67 درصد آن ها، در بهار 1401 سبز شدند. از این14گونه سبزشده، تعداد 8گونه یعنی درحدود 14/57 درصدآن ها گل دادند. ارزیابی بوته ها در طول بهارو تابستان 1401 نشان داد که سریع ترین و دیرترین زمان جوانه زنی بذر به ترتیب مربوط به گونه های قاصد بهار (Senecio vernalis) و فرفیون (Euphorbia sp.) بود. گونه مریم گلی مزرعه روی (Salvia nemorosa) بیشترین درصد جوانه زنی بذر داشت. ازلحاظ شاخص کیفیت زیباشناختی (Aesthetic quality index)، گونه های سنبله ای ارغوانی (Stachys inflata)، مریم گلی مزرعه روی و گونه مریم گلی پر ساقه (Salvia multicaulis) رتبه اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. بیشترین و کمترین سطح پوشش به ترتیب مربوط به گونه های ختمی کردی (Alcea kurdica) و مریم گلی سوری (Salvia syriaca) بود. زودترین گلدهی درگونه قاصد بهار و دیرترین گلدهی درگونه ختمی کردی مشاهده شد. بیشترین و کمترین درصد گلدهی به ترتیب به گونه های مریم گلی مزرعه روی و اسپرس کردستانی (Onobrychis andalanica) اختصاص داشت. ازلحاظ طول دوره گلدهی گونه های سنبله ای ارغوانی، مریم گلی مزرعه روی و آویشن زوفایی به ترتیب رتبه اول تا سوم داشتند. همچنین بیشترین و کمترین وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه به ترتیب مربوط به گونه های ختمی کردی و مریم گلی سوری. بر اساس بررسی های انجام شده می توان گفت که از 14 گونه سبز شده گونه های ختمی کردی، آویشن زوفایی (Thymbra spicata)، قاصد بهار، سنبله ای ارغوانی، بومادران زرد (Achillea biebersteinii)، زنگوله ای کرمانشاهی (Onosma subsericea)، مریم گلی فلسطینی (Salvia palaestina)، مریم گلی پُرساقه، مریم گلی مزرعه روی، اسپرس کردستانی و فرفیون، قابلیت کشت با اهداف مختلف در فضای سبز دارند. اما به طورکلی بر اساس مجموع ویژگی های ارزیابی شده به ترتیب اهمیت می توان کشت گونه های سنبله ای ارغوانی، مریم گلی مزرعه روی و گونه مریم گلی پُرساقه را در فضای سبزپیشنهاد نمود، هرچندکه جهت بررسی دقیق تر آن ها نیاز به پژوهش های بیشتری می باشد.

تعدادی از گونه های جنس رز ازجمله نسترن وحشی (R.canina) و نسترن زرد (R.foetida) به صورت بومی در نقاط مختلف ایران می رویند. در این مناطق از گلبرگ های نسترن زرد در تهیه مربا یا حلوا استفاده می شود و از میوه رسیده نسترن وحشی بصورت دم کرده، همچنین به عنوان پایه برای رزهای امروزی کاربرد دارد. میوه ی شناخته شده R.canina سرشار از ویتامین ث، پلی فنول ها و سایر مواد آنتی اکسیدان می باشد. در این پژوهش مقایسه ای به منظور بررسی مورفولوژی، فنولوژی و بیوشیمایی برگ، گلبرگ و میوه این دو گونه انجام شد تا از نسترن وحشی به عنوان محور اصلی در مقایسه با نسترن زرد که کمتر مورد بررسی قرار گرفته است، صورت گیرد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین داده ها نشان داد که از نظر مورفولوژی، R.canina دارای برگ هایی با طول و عرض بلندتر، میوه های کشیده-تر و تعداد بذر بیشتری در میوه نسبت به R.foetida می باشد. از لحاظ مقایسه فنولوژی دوره نمو برگ و جوانه زنی گل و برگ و همچینین رسیدگی میوه و مرحله خواب نسترن زرد با اختلاف یک هفته زودتر از نسترن وحشی رخ می دهد. داده های این پژوهش برای مقایسه خواص بیوشیمیایی برگ نشان می دهد که در میزان کلروفیل، فلاونوئید، آنتوسیانین دو گونه اختلاف معنی داری مشاهده نمی شود، اما مقدار فنول برگ نسترن زرد با 75/1192 میلی گرم در 100 گرم وزن تر بیشتر از نسترن وحشی می باشد و همچنین میزان ظرفیت آنتی اکسیدانی برگ R.foetida با 43/94 درصد وزن تر به طور قابل توجهی بیشتر از R.canina می باشد، اسکوربیک اسید برگ نسترن زرد نیز با 216 میلی گرم در 100 گرم وزن تر بیشتر از نسترن وحشی می باشد. در مقایسه خواص بیوشیمایی گلبرگ دو گونه اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در مقایسه میوه رسیده این دو گونه، در مقدار فنول کل اختلاف معنی داری دیده نشد، اما در میزان فلاونوئید نسترن زرد با 69/582 میلی گرم در 100 گرم وزن تر بیشتر از نسترن وحشی بود و همچنین میوه R.foetida از نظر مقدار ظرفت آنتی اکسیدانی با 71/96 درصد وزن تر، ویتامین ث با 721 میلی گرم در 100 گرم وزن تر و آنتوسیانین با 43/65 میلی-گرم در 100 گرم وزن تر به طور قابل توجهی بیشتر از R.canina بوده است. نتایج حاصل از مقایسه میانگین داده های خواص بیوشیمیایی، نشان می دهد که گونه بومی R.foetida پتانسیل این را دارد که تحقیقات بیشتری بر روی آن صورت بگیرد.

Haworthia truncata از گیاهان گوشتی زینتی و بسیار کمیاب می‎باشد. با توجه به تقاضای بازار گیاهان زینتی برای این گیاه، استفاده از تکثیر به روش سنتی جوابگوی نیاز بازار نیست. به همین جهت، استفاده از تکنیک کشت بافت جهت تولید انبوه می تواند به تسریع در تولید این گیاه کمک کند. از اینرو، این پژوهش با هدف تکثیر درون شیشه ای این گیاه در سه مرحله باززایی، ریشه زایی و سازگاری انجام گرفت. آزمایش مرحله باززایی شاخساره از ریز نمونه های برگ، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 فاکتور محیط کشت (در 2 سطح کامل و نصف غلظت MS)، بنزیل آدنین (در 5 سطح 0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی گرم بر لیتر)، نفتالین استیک اسید در 4 سطح (0، 1/0، 2/0 و 3/0 میلی گرم بر لیتر) و زغال فعال (در 2 سطح 1 و 2 گرم در لیتر) انجام شد. نتایج مرحله باززایی نشان داد که بیشترین درصد باززایی در محیط کشت کامل MS نسبت به محیط کشت نصف غلظت وجود داشت. همچنین بیشترین درصد باززایی شاخه به ترتیب در غلظت های 5/1 و 2/0 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین و نفتالین استیک اسید به دست آمد. تعداد و طول پاجوش در محیط کشت نصف نسبت به محیط کشت کامل بیشتر بود. بیشترین تعداد و طول پاجوش به-ترتیب در غلظت های 2 و 2/0 میلی گرم بر لیتر بنزیل آدنین و نفتالین استیک اسید مشاهده شد. نتایج نشان داد که تیمار 2 گرم بر لیتر زغال فعال نسبت به 1 گرم بر لیتر به طور معنی داری سبب افزایش تعداد و طول پاجوش شد. آزمایش ریشه زایی شاخساره های بدست آمده به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 فاکتور ساکارز (در 2 سطح 20 و 30 گرم در لیتر)، ایندول بوتریک اسید (در 4 سطح 0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم بر لیتر)، نفتالین استیک اسید (در 4 سطح 0، 1/0، 2/0 و 3/0 میلی گرم بر لیتر) و زغال فعال (در 2 سطح 1 و 2 گرم) انجام شد. نتایج مرحله ریشه زایی نشان داد بیشترین تعداد ریشه در غلظت 2 میلی گرم بر لیتر ایندول بوتریک اسید در محیط کشت بدون نفتالین استیک اسید و حاوی 20 گرم ساکارز و 1 گرم زغال فعال وجود داشت و کمترین تعداد ریشه در غلظت های 5/0 و 1 میلی گرم بر لیتر ایندول بوتریک اسید، 3/0 میلی-گرم بر لیتر نفتالین استیک اسید و حاوی 30 گرم ساکارز و 2 گرم زغال فعال مشاهده شد. بیشترین طول ریشه به ترتیب در غلظت های 2 و 0 میلی گرم بر لیتر ایندول بوتیریک اسید و نفتالین استیک اسید وجود داشت. آزمایش سازگاری گیاهان دارای ریشه در قالب طرح کاملا تصادفی با ارزیابی 5 نوع بستر کشت انجام شد. بر اساس نتایج بهترین بستر از نظر درصد زنده مانی، تعداد و طول ریشه محیط کشت 3 قسمت ماسه و 1 قسمت رس بود.

با توجه به کمبود عناصر ریزمغذی درختان در فضای سبز، زردی و ریزش زودهنگام برگ های درختان چنار به چالشی جدی برای شهرداری تبدیل شده است. کاربرد تیمارهای کودی به صورت تزریق به تنه می تواند به عنوان راه حلی برای این معضل در نظر گرفته شود. از اینرو، به منظور ارزیابی اثر عناصر روی، آهن و منگنز بر ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی درخت چنار آزمایشی به-صورت طرح بلوک کامل تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار در اسفند سال 1399 جرا شد. تیمارها شامل سولفات آهن (در دو غلظت صفر و 1 درصد)، سولفات روی (در سه غلظت صفر، 5/0 و 1 درصد) و سولفات منگنز (در سه غلظت صفر، 25/0 و 5/0 درصد) بودند که بصورت ترزیق به تنه درختان چنار انجام گرفت. بر اساس نتایج بیشترین مقدار سه عنصر ریز مغذی آهن، روی و منگنز برگ در درختان تزریق شده با ترکیب کودی 1 درصد آهن+1 درصد روی + 25/0 درصد منگنز به دست آمد البته هر چند با برخی از تیمار تفاوت معنی داری نداشتند. بیشترین سطح برگ در تیمار 5/0 درصد سولفات منگنز به تنهایی به دست آمد البته هر چند تفاوت آن با تیمار ترکیب کودی 1 درصد آهن+1 درصد روی + 25/0 درصد منگنز معنی دار نبود. بیشترین وزن تر و خشک برگ مربوط به ترکیب کودی 1 درصد سولفات آهن +25/0 درصد سولفات منگنز بود و کمترین مقدار آن ها در تیمار عدم کودهی مشاهده شد. بالاترین مقدار کلروفیل a، b و کل و نیز کاروتنوئید برگ در تیمار کودی 1 درصد سولفات آهن+ 1 درصد سولفات روی + 25/0 درصد سولفات منگنز به دست آمد. بیشترین مقدار کربوهیدرات و پروتئیـن ها محلول برگ چنار مربوط به ترکیب کودی 1 درصد سولفات آهن + 25/0 درصد سولفات منگنز بود و کمترین مقدار آن ها در تیمار شاهد به دست آمـد. بیـشتریـن فعالیت آنزیـم های سـوپـراکسید دیسموتاز و پراکسیداز به ترتیـب در تیـمار 1 درصد سولفات آهن +25/0 درصد سولفات منگنز و تیمار 25/0 درصد سولفات منگنز مشاهده شد و همچنین بیشترین محتوای پراکسیدهیدروژن و مالون دی آدهید در گیاهان شاهد وجود داشت. به طور کلی استنباط ما از نتایج نشان داد که عناصر روی، آهن و منگنز در تیمارهای مختلف کودی می تواند از طریق دخالت بر افزایش محتوای کلروفیل و کاروتنوئید، کمک به بیوسنتز اکسین، جذب بیشتر عناصر، حذف رادیکال های آزاد، تجمع کربوهیدرات ها و پروتئین ها و بهبود فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان منجر به بهبود فتوسنتز شده و سبب جلوگیری از زردی برگ ها و افزایش رشد رویشی درختان چنار شوند. در پایان بر اساس نتایج ارزیابی شده می توان ترکیب کودی 1 درصد سولفات آهن+ 1 درصد سولفات روی + 25/0 درصد سولفات منگنز را توصیه کرد هر چند نیاز به بررسی های بیشتر دارد

چمن یکی از ارکان اساسی پوشش فضایسبز بیشتر باغ‎ها، زمین‎های ورزشی، پارک ها و زمینه‎ طرح‎های پردیسه ها می باشد. اما امروزه تنش کم‎آبی سبب کاهش رشد و کیفیت ظاهری چمن ها شده است و استفاده از آن‎ها را محدود کرده است. یکی از راه‎های مقابله با تنش خشکی،کاربرد مواد آلی مانند بیوچار و مواد معدنی مانند زئولیت است. بنابراین این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 12 تیمار و 6 تکرار انجام شد. در این آزمایش فاکتور اول تنش خشکی در 3 سطح (25، 50 و 100 درصد WHC) و فاکتور دوم زئولیت در دو سطح (صفر و 100 گرم در هر کیلوگرم خاک) و فاکتور سوم بیوچار در دو سطح (صفر و 15 درصد وزنی) بودند که بر ویژگی‎های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمایی و مقدار عناصر چمن فستوکای قرمز اعمال شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی با کاهش پتاسیم و رنگدانه های فتوسنتزی (کلروفیل a، b و کل) منجر به کاهش میزان وزن تر و خشک شاخساره و ریشه و نیز کیفیت ظاهری شد. همچنین تنش خشکی سبب کاهش معنی دار RWC، MSI، TSC شد. مقدار نیتروژن و فسفر برگ و نیز مقدار TSP، H2O2، MDA، پرولین وفعالیت آنزیم POD در تنش خشکی افزایش یافت. کاربرد بیوچار در تنش خشکی ملایم سبب افزایش کلروفیل b، وزن تر ریشه و نسبت وزن خشک ریشه به شاخساره شد و کاربرد زئولیت سبب افزایش TSC، کلروفیل کل، وزن خشک شاخساره و کیفیت ظاهری شد و میزان پرولین، H2O2 و MDA را کاهش داد. در همین شرایط استفاده از ترکیب زئولیت و بیوچار سبب افزایش معنی دار RWC، MSI، TSP، وزن خشک ریشه و وزن تر شاخساره شد. در تنش خشکی شدید کاربرد بیوچار سبب افزایش RWC و کلروفیل کل و کاهش MDA شد و کاربرد زئولیت نیز سبب افزایش TSP، وزن تر شاخساره و کیفیت ظاهری چمن شد. در همین شرایط استفاده از ترکیب زئولیت و بیوچار سبب افزایش معنی دار MSI، TSC، کلروفیل b، وزن تر و خشک ریشه، وزن خشک شاخساره و نسبت وزن خشک ریشه به شاخساره و کاهش H2O2 شد. بر اساس این پژوهش استفاده از زئولیت و بیوچار پوسته برنج، به منظور کاهش اثرات مخرب تنش خشکی در چمن فستوکای قرمز و افزایش کیفیت ظاهری آن، مؤثر واقع شد هرچند که اثر ترکیبی آن ها بهتر بود. بنابراین استفاده از بهبود دهنده‎های زئولیت و بیوچار در محیط کشت چمن، در کاهش هدر رفت آب وآسیب های اکسیداتیو ناشی از تنش خشکی می‎تواند موثر واقع شود.

بخش مهمی از صنعت باغبانی مربوط به گل های بریدنی می باشد و گل رز یکی از شاخص ترین های آنها می باشد. در چند دهه گذشته به دلیل استفاده روزافزون و اغلب نامحدود کودهای شیمیایی در کشاورزی مبتنی بر عملکرد، مواد آلی خاک به شدت کاهش یافته است. امروزه جهت کاهش مصرف کودهای شیمایی، از کودهای محرک زیستی به عنوان مکمل کود برای بهبود رشد گیاهان زینتی استفاده می شوند. به این منظور پژوهش حاضر در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار انجام شد. تیمارها شامل 4 غلظت عصاره جلبک دریایی آکادین 300، 600، 900 و 1200 میلی گرم در لیتر همراه با تیمار شاهد (آب مقطر) بود. یک هفته پس از کشت بوته های رز، محلول پاشی عصاره جلبک دریایی به مدت 4 ماه و به تعداد 16 بار به صورت هفتگی انجام شد. نتایج نشان داد کاربرد عصاره جلبک دریایی در این پژوهش به طور معنی داری سبب افزایش ارتفاع کل بوته، وزن خشک پاشاخه ها، وزن خشک برگ های روی بوته، کارایی کوانتومی غیر فیتوشیمیایی تنظیم شده فتوسیستم Ⅱ، خاموشی غیر فیتوشیمیایی، ضریب خاموشی غیر فیتوشیمیایی، سرعت انتقال الکترون و سرعت فتوسنتز شد. اما میزان وزن تر و خشک برگ های روی ساقه گل، وزن تر ساقه گل و نیز وزن تر و خشک ریشه با کاربرد عصاره جلبک دریایی در مقایسه با شاهد کاهش یافت. همچنین نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد در صفاتی مانند تعداد برگ ساقه گل، طول و قطر ساقه گل، قطر غنچه گل، حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم Ⅱ وکارایی کوانتومی فیتوشیمیایی موثر فتوسیستم Ⅱ هیچ تفاوتی در گیاهان تیمار شده با غیر تیمار شده مشاهده نشد. افزون بر این، نتایج نشان داد با اینکه محلول پاشی عصاره جلبک دریایی به ویژه در غلظت 900 میلی گرم در لیتر سبب بهبود صفاتی مانند تعداد پاشاخه، تعداد برگ روی ساقه گل وزن خشک ساقه گل، میانگین طول ریشه، تعداد شاخه گل، عمر گلجایی و کارایی کوانتومی غیر فیتوشیمیایی تنظیم نشده فتوسیستم Ⅱ در مقایسه با شاهد شد، اما تفاوت آنها معنی دار نبود. به نظر می رسد استفاده از این عصاره جلبک دریایی با اثر بر پارامترهای فتوسنتزی (به ویژه سرعت انتقال الکترون و سرعت فتوسنتز) بیشتر سبب افزایش تعداد و وزن خشک پاشاخه ها و نیز ارتفاع کل بوته می شود. بنابراین می توان گفت غلظت 900 میلی گرم بر لیتر عصاره جلبک دریایی برای بهبود ویژگی های کمی و کیفی رز بریدنی رقم آنجل تا حدودی موثر واقع شده است، هرچند جهت توصیه این غلظت نیاز به بررسی های بیشتر در ارقام دیگر رز بریدنی و نیز محلول پاشی آن در زمانهای دیگر سال به ویژه در تابستان و پاییز می باشد.

از مهم ترین عوامل محدودکننده ی رشد و عملکرد در گیاهان تنش خشکی است. چمن ریگراس چند ساله از گیاهان حساس به تنش خشکی است. برای بررسی اثر قارچ مایکوریزا و زئولیت روی ویژگی های مورفولوژیکی، فیزیوژیکی و بیوشیمیایی چمن ریگراس چند ساله پژوهشی با 3 سطح تنش خشکی (100 درصد، 50 درصد و 25 درصد)، 2 سطح مایکوریزا (با مایکوریزا و بدون مایکوریزا) و 2 سطح زئولیت (بت زئولیت و بدون زئولیت) به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 6 تکرار به صورت کشت گلدانی در شرایط گلخانه ای انجام گردید. استفاده از قارچ مایکوریزا و زئولیت به عنوان بهبود دهند های خاک صورت می گیرد. مایکوریزا به عنوان یک قارچ همزیست با ریشه و زئولیت به عنوان یک سوپر جاذب در محیط کشت ریشه توانایی تعدیل صدمات ناشی از تنش های محیطی همانند تنش خشکی را دارا می باشند. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که اعمال تنش خشکی بر روی چمن ریگراس چند ساله (Lolium prenne cv. Double) ویژگی های مورفولوژی این چمن از جمله وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک شاخساره، نسبت وزن خشک ریشه به شاخساه و کیفیت ظاهری را کاهش داده است و همچنین بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش تنش خشکی صفات فیزیولوژیکی مانند محتوای نسبی آب برگ و پایداری غشاء سلولی را کاهش داده است. و نیز صفات بیوشیمیایی این چمن همانند کلروفیل a ، b و کل، کاروتنوئید، کربوهیدارت های محلول کل، پرولین، پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدهید و آنزیم های SOD و POD افزایش یافت. همچنین پروتئین های محلول در اثر تنش خشکی کاهش یافت با توجه به نتایج به دست آمده تیمار مایکوریزا و زئولیت به تنهایی در بیشتر موارد مؤثر واقع شده-اند. همچنین ترکیب زئولیت و مایکوریزا بیشترین تاثیر را در صفات کاهش دهنده اثر تنش داشته اند. با توجه به طول دوره ی تنش، شرایط و نوع گیاه و به منظور بهبود رشد، افزایش بهره وری آب مصرفی، کاهش اثرات تنش خشکی و افزایش کیفیت چمن ریگراس چند ساله در شرایط تنش خشکی استفاده ازقارچ مایکوریزا و زئولیت به عنوان بهبود دهنده های خاک در شرایط کم آبی و تنش خشکی میتواند موثر واقع شود.

نسترن وحشی به عنوان یکی از گونه های بومی تیره وردسانان دارای اهمیت زینتی، باغبانی و دارویی می باشد. این مطالعه در قالب سه آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول با جمع آوری میوه نسترن وحشی در آبان ماه سال 1399 از کوه آبیدر، ترکیبات شیمیایی گوشت میوه به صورت تازه و نیز پس از خشک کردن با روش ترکیبی مایکروویو– خلاء ارزیابی شد. در این آزمایش از روش سطح پاسخ (RSM) براساس طرح مرکب مرکزی به منظور بررسی اثرات دو متغیر مستقل توان مایکروویو در سطوح (200، 400 و 600 وات) و فشار خلاء (10، 55 و 100 پاسکال) بر میزان متغیرهای وابسته ی زمان خشک شدن، میزان اسید آسکوربیک، فنول کل، ظرفیت ضد اکسایشی، درصد بازجذب آب، مصرف انرژی و راندمان انرژی در 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش توان مایکروویو زمان خشک شدن کاهش یافت و با کاهش دو پارامتر توان خروجی و فشار خلاء، میزان تخریب اسید آسکوربیک روند کاهشی داشت. با افزایش توان خروجی و کاهش فشار خلاء از میزان تخریب فنول کل کاسته شد. همچنین کاهش فشار خلاء، تاثیر معنی داری در جلوگیری از کاهش فعالیت ضد اکسایشی دارد. اما اثرات متغیرهای مستقل توان مایکروویو و فشار خلاء، بر پارامترهای میزان بازجذب آب، مصرف انرژی و راندمان انرژی تاثیر معنی داری نداشت. شرایط بهینه برای خشک کردن با این روش، توان مایکروویو 400 وات و فشار خلاء 10 پاسکال به دست آمد. آزمایش دوم که در قالب طرح کاملا تصادفی با 9 تیمار انجام شد، اثر خراش دهی (با آب داغ) در دو زمان 30 و 60 دقیقه و مدت زمان های مختلف (30، 60 و 90 روز) چینه سرمایی بر میزان درصد جوانه زنی بذر آن، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان جوانه زنی بذر نسترن وحشی خیلی پایین است و بالاترین درصد جوانه زنی (6 درصد) مربوط به تیمار آب داغ 60 دقیقه و چینه سرمایی 90 روز بود. آزمایش سوم باز در قالب طرح کاملا تصادفی با 12 تیمار انجام شد و در آن، اثر روش خراش-دهی با اسید سولفوریک و خیساندن بذر در مواد شیمایی (نیترات پتاسیم و اسید جیبرلیک) و مدت زمان های مختلف چینه سرمایی بر میزان درصد جوانه زنی بذر این گونه انجام شد.

بنفشه سه رنگ با نام علمی Viola tricolor از خانواده Violaceae است که تمام قسمت های این گیاه استفاده دارویی دارد. در این پژوهش اثر نانوذرات روی و سدیم پیروات بر روی صفات مورفو-فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بنفشه فرنگی در شرایط درون شیشه ای مورد برسی قرار گرفت. این پژوهش بر اساس طرح کامل تصادفی بر پایه فاکتوریل با دو فاکتور انجام گرفت. فاکتور اول سدیم پیروات در چهار سطح (صفر، 20، 50 و 100 میکرومول) و فاکتور دوم نانو ذرات روی در سه سطح (صفر، 1/0 و 2/0 میلی گرم در لیتر ) اعمال شد. صفات مورد بررسی شامل: طول و تعداد شاخه باززایی شده، طول و تعداد ریشه، مقدار پروتئین، پرولین، وزن کل گیاه، رنگدانه های فتوسنتزی، قندهای محلول کل، فنل، فلاونوئید، مالون دی آلدهید، پراکسیدهیدروژن، آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، آنزیم پراکسیداز و فعالیت آنتی اکسیدان در شرایط درون شیشه ای بودند. نتایج نشان داد که استفاده از سدیم پیروات تا سطح 50 میکرمول تعداد شاخه، طول شاخه، تعداد ریشه، و وزن کل گیاهچه را افزایش می دهد. از نظرویژگی های فیزیولوژیکی، سدیم پیروات سبب افزایش محتوای کلروفیل و کارتنوئید، غلظت کربوهیدرات محلول کل، فنول کل، فلاونوئید کل، پروتئین محلول کل (تا سطح 50 میکرومول)، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شد. همچنین نتایج نشان داد که مقدار پراکسیدهیدروژن (تا سطح 50 میکرومول) و مالون دی آلدئید کاهش یافتند. تیمار 100 میکرومول سدیم پیروات، محتوای پرولین آزاد را نسبت به شاهد افزایش داد. کاربرد نانو ذرات روی نیز باعث بهبود ویژگی های رشدی بنفشه سه رنگ شد. استفاده از نانو ذرات روی همچنین باعث افزایش محتوای کلروفیل و کارتنوئید، مقدار کربوهیدرات محلول کل، فلاونوئید کل، پروتئین محلول کل، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت شد. بر اساس نتایج کاربرد نانو ذرات روی باعث کاهش محتوای پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید شد. استفاده همزمان سدیم پیروات و نانو ذرات روی باعث بهبود ویژگی های رشدی و فیزیولوژیکی بنفشه سه رنگ در شرایط درون شیشه ای شد. بهترین نتایج در کاربرد همزمان تیمار 50 میکرومول سدیم پیروات به همراه 5/0 میلی گرم در لیتر نانوذرات روی مشاهده شد.

جنس Narcissus تک لپه و از خانواده نرگس سانان است که دارای حدود 63 گونه و هزاران رقم می باشد. در این پژوهش به منظور بررسی اثر اسید هیومیک در سه سطح (صفر، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) و قارچ مایکوریزا در چهار سطح (عدم استفاده (شاهد)، مایکوریزا Glomus intraradices، مایکوریزا Glomus mosseae و ترکیب هر دو گونه) بر ویژگی های مورفو-فیزیولوژیکی نرگس رقم شهلا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار و 5 تکرار (هر تکرار شامل یک گلدان با 2 سوخ) انجام گرفت. بر اساس ننایج آنالیز واریانس در همه صفات ارزیابی شده اثر برهمکنش هر دو عامل معنی دار بود. طبق نتایج به دست آمده، در محیط کشت دارای G. intraradices، بدون کاربرد اسیدهیومیک، بیشترین وزن خشک ریشه و میزان کاروتنوئید مشاهده گردید. در محیط کشت فاقد مایکوریزا، کاربرد اسید هیومیک500 میلی گرم در لیتر بیشترین قطر گل و با کاربرد اسید هیومیک1000 میلی گرم در لیتر، بیشترین میزان کلروفیل b به دست آمد. در محیط کشت حاوی G. mosseae، با کاربرد 500 میلی-گرم در لیتر اسید هیومیک بیشترین میزان طول برگ، طول، حجم و وزن تر ریشه، عمر گل، طول ساقه گل و کربوهیدرات محلول کل به دست آمد. با کاربرد 1000 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک در محیط کشت حاوی G. mosseae بیشترین میزان وزن تر و خشک برگ و پروتئین های محلول کل مشاهده گردید. بیشترین وزن خشک برگ، کلروفیل کل و پراکسیدهیدروژن در محیط کشت حاوی مایکوریزای ترکیبی با کاربرد 500 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک و بیشترین وزن تر برگ در همین محیط کشت با کاربرد 1000 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک مشاهده شد. بر اساس نتایج این پژوهش می توان کاربرد اسید هیومیک 500 میلی گرم در لیتر در محیط کشت حاوی G. mosseae را برای نرگس شهلا توصیه کرد، هرچند غلظت های بیشتر و کمتر اسیدهیومیک نیازمند بررسی های بیشتر است.

لاله واژگون اشک مریم (Fritillaria imperialis L.) به عنوان یکی از 20 گونه جنس Fritillaria در ایران، از سوخوارهای بهار گل است که دارای قابلیت های زینتی زیادی برای کشت در فضای سبز می باشد. اندازه سوخ و نیز پیش تیمارسوخ، می تواند بر رشد و نمو گیاهان سوخوار تاثیر گذار باشد. به همین دلیل پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل اندازه سوخ در 3 سطح (کوچک، متوسط و بزرگ) و خیساندن سوخ در نیترات پتاسیم در 3 سطح (صفر ، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) انجام گرفت. به طور کلی، این پژوهش دارای 9 تیمار بود که هر تیمار 3 تکرار و هر تکرار 3 واحد آزمایشی (سوخ) داشت. نتایج نشان داد بجز صفاتی مانند درصد جوانه زنی سوخ، تعداد برگ و قطر ساقه گل در سایر صفات ارزیابی شده اثر برهمکنش هر دو عامل معنی دار بود. سوخ های با اندازه متوسط و بزرگ در مقایسه با سوخ های کوچک، درصد جوانه زنی سوخ و نیز تعداد برگ بیشتری داشتند. بیشترین مقدار وزن تر و خشک برگ و ساقه گل، طول ساقه گل، عمر مزرعه ای گل، کلروفیل های a، b و کل، کاروتنوئیدها و پروتئین های محلول کل در سوخ های با اندازه بزرگ خیسانده شده در 500 میلی-گرم در لیتر نیترات پتاسیم به دست آمد. همچنین، نتایج نشان داد که بیشترین درصد گلدهی و تعداد گلچه، مربوط به سوخ های بزرگ تیمار شده با 1000 میلی گرم در لیتر نیترت پتاسیم می باشد. بیشترین فعالیت آنزیم های پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز، به ترتیب در سوخ های بزرگ و کوچک بدون کاربرد نیترات پتاسیم مشاهده شد. افزون بر این، نتایج آنالیز نقشه حرارتی (هیت مپ) صفات و تیمارها، نشان داد که اهمیت اندازه سوخ، بیشتر از خیساندن سوخ ها در نیترات پتاسیم است. افزون بر این، بر اساس این آنالیز، می توان سوخ های با اندازه بزرگ و خیساندن آن ها در 500 میلی گرم در لیتر نیترات پتاسیم را برای کشت لاله واژگون اشک مریم به صورت مزرعه ای یا در فضای سبز توصیه کرد.

تنش خشکی به عنوان یکی از مهم ترین تنش های غیرزنده با تغییر در فرآیندهای فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی موجب کاهش رشد و عملکرد در گیاهان می شود. کاربرد بیوچار حاصل از پوسته برنج در محیط کشت، به عنوان یک راهکار برای افزایش تحمل به تنش خشکی در گیاهان در مناطق با محدودیت آبی شناخته شده است. بنابراین پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور تنش خشکی در 3 سطح (25 درصد ظرفیت مزرعه ای، 50 درصد ظرفیت مزرعه ای و 100 درصد ظرفیت مزرعه ای) و بیوچار پوسته برنج در 3 سطح (صفر، 5/3 و 7 درصد وزنی بستر کشت) که در مجموع 9 تیمار می شد در شرایط گلخانه ای روی گل جعفری آفریقایی (Tagetes erecta) انجام گرفت. نتایج به دست آمده از ویژگی های مورفولوژی نشان دادند که تنش خشکی سبب کاهش وزن خشک ریشه و ساقه،تعداد برگ، ارتفاع ساقه، تعداد شاخه جانبی، زمان گلدهی،تعداد ، طول و قطر گل و نیز افزایش نسبت وزن خشک ریشه به شاخساره و افزایش قطر ساقه گردید. همچنین تنش خشکی پروتئین های محلول کل (TSP)، محتوای نسبی آب برگ (RWC) و پایداری غشاء سلولی (MSI) را کاهش و میزان پراکسید هیدروژن (H2O2)، مالون دی آلدئید (MDA)، پرولین، کربوهیدرات های محلول کل(TSC) و فعالیت آنزیم های ضداکسایشی را افزایش داد. کاربرد 5/3 و 7 درصد وزنی بیوچار در محیط کشت در طی تنش خشکی ویژگی‎های موفولوژی، RWC، MSI، میزان کلروفیل b و TSC را افزایش و فعالیت آنزیم های ضداکسایشی، TSP، پرولین، میزان MDA، H2O2، کلروفیل a، کلروفیل کل و کارتنوئید را کاهش داد. به طور کلی اثر گذاری مقدار 7 درصد وزنی بیوچار در مقایسه با 5/3 درصد آن در کاهش اثرات نامناسب تنش خشکی بیشتر بود. بنابراین می توان بیوچار پوسته برنج را به عنوان یک بهبود دهنده مناسب خاک، جهت افزایش تحمل به تنش خشکی در گل های فصلی برای کشت در فضای سبز توصیه کرد هر چند که لازم است اثر مقدارهای بیشتر از 7 درصد آن بررسی شود.

نرگس (Narcissus tazetta L.) گیاهی تک لپه و از خانواده نرگس سانان است. جنس Narcissus دارای حدود 63 گونه و هزاران دو رگه های طبیعی می باشد. امروزه به دلیل استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی و عدم استفاده از کودهای آلی، میزان ماده آلی خاک های کشور به طور چشمگیری کاهش یافته است از این رو طی سالیان اخیر مصرف انواع کودهای آلی رو به افزایش است. در این پژوهش به منظور بررسی اثر اسید هیومیک در سه سطح (صفر، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) و محیط کشت در پنج سطح (100% خاک، 100% کوکوپیت، 50% خاک + 50% کوکوپیت، 75% خاک + 25% کوکوپیت و 25 % خاک + 75% کوکوپیت) بر ویژگی های مورفو-فیزیولوژیکی نرگس شهلا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 15 تیمار و 3 تکرار انجام گرفت. در این پژوهش صفات درصد جوانه زنی سوخ، ارتفاع بوته، وزن تر و خشک برگ، طول، قطر و وزن تر سوخ، طول، وزن تر و خشک ریشه، کربوهیدرات های محلول کل، محتوای نسبی آب برگ، رنگدانه های فتوسنتزی و پروتئین های محلول کل، فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز، میزان پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که اسید هیومیک سبب افزایش درصد جوانه زنی سوخ، ارتفاع بوته، وزن تر و خشک برگ، طول، قطر و وزن تر سوخ، طول، وزن تر و خشک ریشه، کربوهیدرات های محلول کل، محتوای نسبی آب برگ، رنگدانه های فتوسنتزی و پروتئین های محلول کل شد. بیشترین درصد جوانه زنی (100%)، طول سوخ (25/6)، وزن خشک ریشه (55/0)، کربوهیدرات برگ (88/17) و کلروفیل کل (98/7) در محیط کشت 50% خاک + 50% کوکوپیت با کاربرد 500 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک و بیشترین وزن تر سوخ (41/34)، طول (24/37)، وزن تر (74/6) و خشک ریشه (55/0)، کربوهیدرات ریشه (76/9)، کاروتنوئید (47/3)، پروتئین سوخ (02/97) و برگ (39/53) در محیط کشت 50% خاک + 50% کوکوپیت با کاربرد 1000 میلی-گرم در لیتر اسید هیومیک مشاهده شد. اسید هیومیک با غلظت 1000 میلی گرم در لیتر در محیط کشت 25% خاک + 75% کوکوپیت وزن تر و خشک برگ، قطر سوخ، طول ریشه، محتوای نسبی آب برگ، کربوهیدرات سوخ و پروتئین ریشه و برگ را افزایش داد. بر اساس نتایج این پژوهش می توان کاربرد اسید هیومیک 500 و 1000 میلی گرم در لیتر در محیط کشت 50% خاک + 50% کوکوپیت را توصیه کرد.

خانواده ارکیدسانان بزرگ ترین خانواده گیاهی گلدار در بین نهاندانگان است. ارکیدها از لحاظ دارویی، زینتی و غذایی گیاهان بسیار ارزشمندی هستند که به دلایل مختلفی ازجمله برداشت بیش از حد در حال انقراض می باشند. در بین گونه های ارکید، انواع خاکزی غده های زیرزمینی گوشتی تولید می کنند که با نام ثعلب (Salep) در ترکیه و خاورمیانه شناخته می شود. قیمت بالای غده های ثعلب باعث ایجاد رقابت بین جمع کنندگان ثعلب شده و در برخی موارد قبل از گلدهی و تشکیل بذر غده ها از خاک خارج می شوند، که این مسئله منجر نایاب شدن این گونه ها می شود. از طرفی دیگر، فرآیند جوانه زنی پیچیده و داشتن رابطه همزیستی با قارچ ها و طولانی بودن چرخه زندگی ارکیدها (حدود پنج تا ده سال طول) در شر ایط طبیعی باعث ایجاد محدودیت هایی در تکثیر این گونه ها شده است. این نرخ تکثیر پایین، نیاز به راهکاری کارآمد برای حفاظت از ارکیدها را ضروری می کند. بسیاری از محققان، جوانه زنی درون شیشه ای بذر را راهکاری کارآمد برای حفاظت از ارکیدها پیشنهاد کرده اند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر ترکیبات آلی (آب آناناس و آب نارگیل) و ترکیبات نیتروژن دار (آمینوون، پپتون و کازئین هیدرولیزات) در محیط کشت مالمگرن بر درصد جوانه زنی گونه های A. coriophora، O. mascula، O. simia، O. colina، H. affine و D.umbrosa می باشد. با توجه به اینکه ترکیبات آلی اغلب حاوی ویتامین ها و هورمون های گیاهی در مناسب ترین ترکیبات و غلظت ها برای تکثیر ارکیدها می باشند تأثیر مثبتی بر جوانه زنی ارکیدها دارند. همچنین سایر محیط کشت ها به دلیل دارا بودن نسبت های بالای نیتروژن غیر آلی (آمونیوم و نیترات) و ارجحیت نیتروژن آلی برای جوانه زنی بذرهای ارکید، محیط کشت حاضر به همراه ترکیبات آلی و فرم آلی نیتروژن تأثیر به سزایی در جوانه زنی بذر گونه های مورد مطالعه داشت. طبق نتایج به دست آمده، بیش ترین میانگین درصد جوانه زنی برای گونه A. coriophora در تیمار آب آناناس به همراه آمینوون، گونه O. mascula در تیمار آب نارگیل به همراه پپتون، گونه های O. simia، H. affine و O. colina در تیمار آب آناناس به همراه آمینوون و برای گونه D. umbrosa در تیمار آب آناناس به همراه کازئین هیدرولیزات حاصل شد. با توجه به عدم وجود راهکارهای حفاظت گونه برای ثعلب های ایرانی، می توان گیاهان درون شیشه ای تولید شده هرگونه را در محل های اصلی رویش در غرب کشور کشت کرد. به دلیل اندازه بسیار کوچک بذرهای ارکید، هر گیاه قادر به تولید چند میلیون بذر می باشد و بر اساس این حقیقت که دستورالعمل توسعه یافته قادر به جوانه زنی نزدیک به صد در صدی برخی گونه ها می باشد، می توان تعداد بسیار زیادی گیاه درون شیشه ای مقاوم شده را تولید کرده و امیدوار به استقرار مجدد جمعیت ها و همچنین تکثیر تجاری و رونق اقتصادی بود.

جام زرین پاییزه (Sternbergia lutea) یکی از گیاهان سوخوار ارزشمند اندمیک ایران است که محاسن زیادی برای زینتی شدن دارد. درک مکانسیم های اثرگذار بر خواب این گیاه جهت کشت در فضای سبز و تجاری سازی آن امری ضروری است. بنابراین این پژوهش در 3 آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. آزمایش اول دارای 2 فاکتور زمان نمونه برداری در 5 سطح (ماه های خرداد تا مهر) و نوع بافت سوخ در 4 سطح (فلس های بیرونی، درونی، صفحه پایگاهی و جوانه) بود که در آن ویژگی های بیوشیمایی ارزیابی شد. آزمایش دوم دارای فاکتورهای زمان نمونه برداری در3 سطح [ماه های خرداد (ورود به خفتگی)، تیر (در حین خفتگی) و مهر (خروج از خفتگی و گلدهی)] و نوع بافت سوخ در 4 سطح (مشابه آزمایش قبلی) بود که در آن وضعیت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن روی بررسی شد. همچنین آزمایش سوم دارای 2 فاکتور زمان نمونه برداری در2 سطح (خرداد و مهر) و نوع بافت گیاه در 2 سطح (برگ و ریشه) بود که در آن ویژگی های بیوشیمایی و وضعیت عناصر اندازه گیری شد. در هر 3 آزمایش تعداد 5 تکرار و برای هر تکرار 5 سوخ یا بوته گیاه در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش اول نشان داد که در زمان خواب مقدار پروتئین های محلول کل، پرولین، فنول،SOD و H2O2 افزایش یافت اما در زمان گلدهی این افزایش مربوط به کربوهیدرات های محلول کل، MDA و POD بود. در آزمایش دوم بیشترین مقادیر نیتروژن در جوانه و صفحه پایگاهی سوخ هایی مشاهده شد که در حال ورود به دوره خواب بودند. همچنین بیشترین مقدار فسفر و پتاسیم به ترتیب در جوانه و فلس درونی در زمان خواب به دست آمد. در آزمایش سوم نیز در زمان گلدهی و در برگ و ریشه کربوهیدرات های محلول کل، پروتئین های محلول کل و فنول افزایش یافتند درحالی که مقدار پرولین، SOD،POD ، MDA،H2O2 ، نیتروژن، فسفر و روی کاهش یافتند. همچنین مقدار پتاسیم در برگ افزایش، اما در ریشه کاهش یافت. از نتایج این پژوهش می توان برای رفع خواب و نیز مدیریت خواب در سوخ های جام زرین پاییزه استفاده کرد.

با این که چمن ها یکی از ارکان اصلی فضاهای سبز (پردیسه ها) می باشند، اما تنش خشکی استفاده از آن ها را محدود نموده است. به منظور کاهش اثرات تنش خشکی، می توان از مواد آلی مانند بیوچار استفاده کرد. بنابراین در این پژوهش اثر بیوچار پوسته برنج بر رشد چمن لولیوم چند ساله تحت تنش خشکی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 5 تکرار انجام شد. تنش خشکی با سه سطح بدون تنش (100 درصد ظرفیت زراعی)، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی و بیوچار پوسته برنج نیز در سه سطح بدون استفاده (صفر)، 5% و 10% وزنی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش وزن تر و خشک رو شاخساره، ته شاخساره و ریشه، حجم ریشه، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، پایداری غشاء سلولی (MSI)، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، کیفیت ظاهری (VQ) و نیز مقدار نیتروژن (N)، فسفر(P)، پتاسیم (K)، کلسیم (Ca)، مس (Cu)، آهن (Fe)، منگنز (Mn) و روی (Zn) در برگ شد. همچنین میزان کربوهیدرات های محلول کل (TSC)، پراکسیدهیدروژن (H2O2)، مالون دی آلدئید (MDA)، پرولین، پروتئین های محلول کل (TSP)، فعالیت آنزیم پراکسیداز (POD) و سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) در تنش خشکی افزایش یافت. کاربرد بیوچار تحت شرایط تنش خشکی با افزایش مقدار عناصر N، P، K، Ca، Cu، Fe و Mn و بهبود RWC، MSI، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید سبب افزایش وزن تر و خشک رو شاخساره، ته شاخساره و ریشه، حجم ریشه و کیفیت ظاهری شد. بر اساس نتایج این پژوهش می توان بیوچار 10 درصد پوسته برنج را برای کاهش اثرات منفی تنش خشکی بر چمن لولیوم توصیه کرد. هر چند که نیاز به بررسی های بیشتری برای استفاده از آن در مقدارهای بیشتر از 10 درصد می باشد.

Little information is available on morphological diversity and seed-micromorphology of Iranian terrestrial orchid species. The present research investigates the genetic diversity patterns within and among populations of endangered tuberous orchid species growing in Zagros basin to provide pivotal genetic information to use in conservation strategies and to determine genetically representative individuals for in vitro and ex situ conservation programs. Phenotypic variability of 106 accessions from 17 populations belonging to 8 species collected from Zagros basin was evaluated using 33 morphological and 15 seed-attributed characters. The accessions displayed a significant diversity in the traits investigated and most of the evaluated traits represented coefficient variations (CV) <30% mainly for economically valuable traits including inflorescence length (40.11%), flower number (53.02%), flowering duration (44.24%), tuber fresh weight (50.34%) and tuber dry weight (38.43%). The highest mean value for tuber width (5.61±1.43 cm), tuber length (7.36±1.27 cm) and tuber fresh (23.38±4.84 g) and dry weight (2.80±0.40 g) was recorded in H. affine collected from Javanrood area. The thickest (260.2±1.50 µm) and the thinnest (150.12±9.29 µm) seed were belonged to O. simia (Paveh population) and D. umbrosa (Marivan population), respectively. Based on the correlation analysis, there were highly significant positive or negative correlations among flower, inflorescence and tuber characteristics. The percentage of fruit set was positively correlated with flower number (r = 0.36) and flowering date (r = 0.57). Tuber fresh weight was positively correlated with leaf number (r = 0.66), root length (r = 0.77) and root number (r = 0.63). The principal components with eigenvalue more than 0.45 were defined as being significant in which 8 components explained more than 93% of the total variance. The Ward dendrogram based on Euclidean distance distinguished six distinct groups where accessions of O. colina, H. affine. O. coriophora, D. umbrosa, O. masucula, and O. simia were placed in I, II, III, V and VI clusters, respectively. Morphological traits at whole plant scale combined with seed-micromorphology characters not only could classify the evaluated species but also allowed discrimination of geographically different populations. From a conservation point of view, the significant morphological variation in the examined germplasm could be promising to achieve predefined conservation and domestication purposes.

جام زرین پاییزه (Sternbergia lutea) یکی از سوخوارهای زینتی شگفت آور از تیره نرگس سانان در ایران می باشد که پتانسیل های زیادی به عنوان یک گیاه زینتی دارد. درک و کنترل خواب و بررسی نیازهای دمایی و نوری این گیاه، جهت کشت و امکان تجاری سازی آن ضروری می باشد. بنابراین در این پژوهش اثر دما و طول روز در دو آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی بر صفات فیزیولوژیکی سوخ و نیز ویژگی های رویشی و زایشی بوته آن بررسی شد. در آزمایش اول اثر دما در 3 سطح (5، 15 و 25 درجه سلسیوس) بر ویژگی های فیزیولوژیکی نوع اندام سوخ در 3 سطح (فلس، جوانه مرکزی و صفحه پایگاهی) با 3 تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که با کاهش دما، مقدار کربوهیدرات های محلول کل و پرولین در فلس سوخ افزایش یافت. آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز در دمای 15 درجه سلسیوس دارای فعالیت بالایی بوده و مقدار پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید در صفحه پایگاهی سوخ های تیمار شده با دمای 5 درجه سلسیوس نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود. در آزمایش دوم اثر دما در 3 سطح (5، 15، 25 درجه سلسیوس) و طول روز در 3 سطح (روز کوتاه، خنثی و بلند) بر ویژگی های رویشی و زایشی با 5 تکرار بررسی گردید. بر اساس نتایج آزمایش تعداد، وزن تر و خشک برگ و ارتفاع بوته در سوخ های تیمار شده با دمای 15 درجه سلسیوس و دو طول روز کوتاه و خنثی افزایش یافت. دمای 5 و 15 درجه سلسیوس به ترتیب سبب تاخیر و تسریع در گلدهی شدند. بیشترین درصد گلدهی (70 درصد) نیز مربوط به دمای 15 درجه سلسیوس و طول روز خنثی بود. به نظر می رسد که دمای 5 درجه سلسیوس به عنوان یک تنش عمل کرده و با طولانی کردن دوره خواب سوخ و یا جلوگیری از تغییرات فیزیولوژیکی آن مانع از رشد طبیعی گیاهان شده است. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که سوخ جام زرین پاییزه برای تحریک گلدهی نیاز به دمای خیلی پایین ندارد و رشد و گلدهی آن خیلی تحت تاثیر طول روز قرار نگرفت. با این وجود، طول روزهای کوتاه و خنثی سبب بهبود بسیاری از ویژگی های رویشی و زایشی این گیاه نسبت به طول روز بلند شدند. به طور کلی طبق نتایج به دست آمده دمای 15 درجه سلسیوس و طول روز خنثی جهت رفع خواب سوخ و نیز رشد و گلدهی آن توصیه می شود

گل مریم یکی از گیاهان سوخوار زینتی از خانواده آگاوسانان و از مهمترین گل های شاخه بریدنی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است. با اینکه عنصر سیلیس برای تغذیه گیاهان ضروری نیست، اما کاربرد آن در گیاهان زینتی دارای اثرات سودمندی می باشد. به همین دلیل در این پژوهش اثر سیلیس و نانوذرّات سیلیس بر رشد رویشی، زایشی و فیزیولوژیکی گل مریم رقم دزفول بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاَ تصادفی با سه فاکتور نوع سیلیس در دو سطح (نانو و معمولی)، شیوه تغذیه در دو سطح (محلول دهی و محلول پاشی) و نیز غلظت در سه سطح (صفر، 200 و 400 میلی گرم در لیتر) با 4 تکرار (هر تکرار یک گلدان با دو سوخ) در شرایط گلخانهای و در بستر کشت خاکی انجام گرفت. نتایج نشان داد که کاربرد سیلیس و نانوذرّات سیلیس به شیوه محلول دهی و محلول پاشی و در غلظت های مختلف، اثر معنی داری بر ویژگی های اندازه گیری شده دارند. بیشترین وزن تر ریشه، حجم ریشه، وزن تر و خشک سوخ و سوخک، تعداد برگ سوخک، وزن تر و خشک برگ سوخک، تعداد گلچه، عمر گلجایی، کربوهیدرات های کل محلول و عناصر نیتروژن کل، فسفر و سیلیس برگ با محلولپاشی نانوذرّات سیلیس در غلظت 400 میلی گرم در لیتر به دست آمد. محلول دهی سیلیس معمولی در غلظت 400 میلی گرم در لیتر نیز بیشترین اثر را بر وزن تر و خشک ساقه گل، کلروفیل b و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز داشت. افزون بر این بیشترین وزن تر برگ، وزن خشک سوخک، طول ساقه گل و فعالیت آنزیم پراکسیداز در محلول دهی نانوذرّات سیلیس با غلظت 200 میلی گرم در لیتر مشاهده شد. به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده، محلولپاشی نانوذرّات سیلیس با غلظت 400 میلی گرم در لیتر جهت بهبود رشد رویشی و زایشی گل مریم توصیه می شود، هر چند که نیاز به بررسی های بیشتری می باشد.

چمن ها یکی از ارکان اصلی در فضای سبز، پارک ها و زمین های ورزشی می باشند و به دلیل کمبود آب کاهش سطح آب های زیرزمینی و نیز شور شدن آب ها با مشکلات زیادی مواجه شده اند. شوری خاک به عنوان یک تنش غیرزیستی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می شود. این پژوهش به منظور بررسی اثر زئولیت طبیعی و نیز زئولیت غنی شده با پتاسیم بر ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی چمن ریگراس چند ساله به صورت طرح کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل با دو فاکتور تنش شوری در 3 سطح (شاهد، شوری 50 و 100 میلی مولار) و زئولیت در 3 سطح (بدون زئولیت، زئولیت معمولی و غنی شده با پتاسیم) با 4 تکرار و به صورت گلدانی انجام شد. نتایج نشان داد که شاخص های رشد (وزن تر و خشک روشاخساره، وزن تر و خشک ریشه و حجم ریشه)، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، شاخص پایداری غشاء یاخته ی (MSI)، کلروفیل a، b و کل در اثر تنش شوری کاهش یافتند و با افزودن زئولیت معمولی و غنی شده به محیط کشت این شاخص ها افزایش یافتند. همچنین در اثر تنش شوری میزان پرولین، کربوهیدرات های محلول کل، مالون دی آلدئید، پروتئین های محلول کل، پراکسید هیدروژن، سوپر اکسید دیسموتاز و پراکسیداز افزایش یافتند. کاربرد زئولیت معمولی و غنی شده در هر دو شرایط تنش و عدم تنش شوری سبب بهبود ویژگی های رویشی و فیزیولوژیکی این گیاه شد، اما تاثیر این بهبوددهنده ها در شرایط تنش چشمگیر تر بود. به نظر می رسد که کاربرد زئولیت معمولی و غنی شده با پتاسیم توانسته آسیب های ناشی از تنش شوری را در چمن ریگراس چند ساله تا حدود زیادی تعدیل نماید، این در حالی بود که در کل میزان تاثیر گذاری مثبت زئولیت غنی شده با پتاسیم بیشتر از زئولیت معمولی بود.

تنش شوری یکی از مهم ترین عوامل محیطی محدودکننده ی رشد گیاهان است. براساس نتایج پژوهش‎های مختلف، پلی آمین ها می توانند سبب افزایش تحمل گیاهان در برابر تنش های شوری و خشکی شوند. به دلیل نقش مهم چمن ها در طراحی فضای سبز و زمین های ورزشی و نیز با توجه به اهمیت کمبود آب و شور شدن آب ها، پژوهش حاضر به منظور به کارگیری پلی آمین گاما-آمینوبوتیریک اسید (GABA) در جهت کاهش اثراث نامناسب تنش شوری در چمن ریگراس چندساله (Lolium perenne L.) صورت گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح به طور کامل تصادفی با دو فاکتور تنش شوری (شاهد، شوری 50 و 100 میلی مولار) و GABA (صفر، 50 و 100 میلی مولار) هر کدام در 3 سطح با 4 تکرار انجام شد. نتایج نشان دادکه تنش شوری سبب کاهش ویژگی‎های ریخت شناسی ازجمله وزن تر و خشک روشاخساره و ریشه، حجم ریشه و نسبت وزن خشک ریشه به روشاخساره شد. همچنین تنش شوری، محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشاء یاخته‎ای، میزان کلروفیل a، b، کلروفیل کل، کاروتنوئید و کربوهیدرات های محلول کل را کاهش و میزان پرولین، پروتئین های محلول کل، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم های ضداکسایشی را افزایش داد. کاربرد 50 و 100 میلی مولار GABA در طی تنش شوری سبب بهبود ویژگی‎های ریخت شناسی، محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشاء یاخته ای، میزان کلروفیل a، b، کلروفیل کل و کاروتنوئید، میزان پرولین، کربوهیدرات های محلول کل، پروتئین های محلول کل و فعالیت آنزیم های ضداکسایشی و کاهش میزان مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن شد. به طور کلی غلظت 100 میلی مولار گاما- آمینو بوتیریک اسید بر بیشتر صفات مورد بررسی نسبت اثر مناسب تری داشت.

خانواده ی ارکید بزرگ ترین خانواده های گیاهی گلدار در بین نهان دانگان است. ارکیدها از لحاظ دارویی گیاهان بسیار ارزشمندی هستند. که به دلیل برداشت بیش از حد و تفکیک زیستگاه به شدت در حال انقراض است. هدف از مطالعه ی حاضر درک سطح تنوع ژنتیکی در بین و درون جمعیت های چندین گونه ی ارکید مهم ایران است که با استفاده از 15 آغازگر SCoT و 14 آغازگر ISSR انجام شد. در مجموع 254 قطعه SCoT و 310 قطعه ISSR تولید شد. میانگین محتوای اطلاعات چندشکلی (PIC) برای آغازگرهای نشانگر SCoT برابر با 2618/0، همچنین میانگین شاخص نشانگری (MI) برابر با 1927/4 و میانگین قدرت تفکیک پذیری (RP) به مقدار 8648/2 برآورد گردید. همچنین برای نشانگر ISSR میانگین محتوای اطلاعات چندشکل (MI) برابر با 2174/0 و متوسط شاخص نشانگری برابر با 72/4 و همچنین میانگین قدرت تفکیک پذیری برابر با 604/2 محاسبه شد. نتایج تجزیه خوشه ای داده های ISSR براساس ضریب جاکارد و روش UPGMA، ژنوتیپ های مورد بررسی را در 16 گروه دسته بندی نمود که آنالیز تجزیه به مختصات اصلی نیز آن را تایید کرد. تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که تنوع درون جمعیت ها در مقایسه با تنوع بین جمعیت ها در هر دو نشانگر SCoT و ISSR بسیار کمتر بود. میانگین تنوع ژنتیکی نی (h) و شاخص شانون (I) نشان داد که بیشترین تنوع ژنتیکی در بین گونه های Himantoglossum affine در شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه و کمترین تنوع ژنتیکی در بین گونه های Orchis simia در شهرستان پاوه در استان کرمانشاه به دست آمد. نتایج جدول ماتریس فاصله نشان داد که ژنوتیپ های Ophrys schulzei در شهرستان جوانرود با Orchis simia در شهرستان جوانرود درای بیشترین فاصله می باشد. ترسیم تجزیه خوشه ای با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و الگوریتم UPGMA ژنوتیپ ها را در SCoT به 13 گروه گروه دسته بندی کرد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که ارکیدهای ایران دارای تنوع ژنتیکی پایین هستند و جریان ژنی پایین بین جمعیت ها نشان دهنده ی تفکیک جمعیت ها از همدیگر است و همچنین نشانگرهای ISSR و SCoT برای ارزیابی تنوع ژنتیکی گیاه ارکید مناسب است.

گیاه دارویی سوره هلاله (.Hymenocrater longiflorus Benth) متعلق به خانواده نعناع سانان (Lamiaceae) است. این گیاه بومی غرب کشور بوده و از زمان های دور در طب محلی و سنتی استفاده شده است. پژوهش حاضر به منظور مطالعه اثر اسید سالیسیلیک و سیمواستاتین بر برخی ویژگی های مورفو- فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی این گیاه در شرایط درون شیشه ای به صورت سه آزمایش مجزا در قالب طرح کاملا تصادفی و با 3 تکرار (هر تکرار شامل 1 شیشه با 4 ریزنمونه گره) انجام شد. در آزمایش اول تیمار اسید سالیسیلیک در 4 غلظت صفر (شاهد)، 5/0، 1 و 2 میلی مولار اعمال شد. نتایج به دست آمده نشان داد که اسید سالیسیلیک سبب افزایش رشد رویشی، میزان پرولین، پروتئین، مالون دی آلدهید، پراکسید هیدروژن، کربوهیدرات محلول کل، رنگدانه های فتوسنتزی و فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز و پراکسیداز و کاهش شاخص پایداری غشای سلولی شده است. آزمایش دوم با تیمار سیمواستاتین در 4 غلظت صفر (شاهد)، 5، 10 و 20 میکرومولار انجام گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که سیمواستاتین سبب افزایش میزان پرولین، پروتئین، کربوهیدرات محلول کل و شاخص پایداری غشاء سلولی در غلظت کم و افزایش رنگدانه های فتوسنتزی، فنول و فلاونوئید در غلظت بالا شده است. در آزمایش سوم اثرات ترکیبی اسید سالیسیلیک 5/0 و 1 میلی مولار همراه با سیمواستاتین 5، 10 و 20 میکرو‎مولار و نیز اسید سالیسیلیک 2 میلی مولار همراه با سیمواستاتین 10 میکرو‎مولار بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان داد که اثر ترکیبی این دو تیمار سبب افزایش میزان پرولین، پروتئین، رنگدانه های فتوسنتزی و شاخص پایداری غشاء سلولی و نیز کاهش مالون دی آلدهید، پراکسیدهیدروژن و فنول کل و فلاونوئید شده است. به طور کلی نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که، تیمار اسید سالیسیلیک به تنهایی و در ترکیب با سیمواستاتین می‎تواند سبب بهبود ویژگی‎های مورفو- فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی در این گیاه شود. اما به دلیل اثرات متفاوت تیمارهای مختلف سیمواستاتین بر ویژگی های رویشی و برخی صفات فیزیولوژیکی سوره هلاله، استفاده از این ماده در کشت درون شیشه ای نیاز به بررسی های بیشتری دارد.

یکی از محدودیت های اصلی در زمینه تولید، حمل و نقل و صادرات گل های شاخه بریدنی پیری زودرس است که دلایل این مشکل ناتوانی جذب آب، از دست دهی آب، عرضه ی کم کربوهیدرات برای تنفس، تولید اتیلن، رشد میکروارگانیسم ها و انسداد سیستم آوندی ساقه می باشد. بنابراین یافتن روش های مناسب جهت حفظ کیفیت و عمر گلجایی از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین دلیل، این پژوهش به منظور بررسی اثر نانو ذرات نقره و نانو ذرات مس روی دو نوع گل خیلی حساس به اتیلن (میخک) و غیر حساس به اتیلن (داودی) به صورت دو آزمایش جداگانه انجام شد. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور (عامل اول نانو ذرات نقره و مس هر کدام در 3 سطح و عامل دوم یعنی زمان نمونه-برداری در 4 سطح) با 3 تکرار و هر تکرار شامل 8 شاخه گل بریدنی بود. در آزمایش اول اثر نانو ذرات نقره (در 3 غلظت صفر،40 و 80 میلی گرم در لیتر) و در آزمایش دوم اثر نانو ذرات مس (در 3 غلظت صفر،10 و 20 میلی گرم در لیتر) بر وزن تر نسبی ساقه، میزان جذب محلول گلجایی، جمعیت باکتریایی انتهای ساقه و محلول گلجایی، قطر ساقه و گل، pH محلول گلجایی، شاخص پایداری غشا، میزان پروتئین های قابل حل، کربوهیدرات های محلول کل، فعالیت آنزیم-های سوپر اکسید دیسموتاز و پراکسیداز، پراکسید هیدروژن، درصد پژمردگی و عمر گلجایی هر دو گل بررسی شد. نتایج نشان داد که نانوذرات نقره و مس اثر مثبتی بر ویژگیهای ذکر شده داشته و غلظت های 80 میلی گرم در لیتر نانو ذرات نقره و 20 میلی گرم در لیتر نانو ذرات مس بیشترین کارایی داشتند.

شوری یکی از رایج ترین تنش های محیطی برای گیاهان محسوب می شود که با افزایش غلظت NaCl در محیط رشد ریشه رشد، نمو و عملکرد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. یکی از راه کارها برای کاهش اثرات نامطلوب تنش شوری، استفاده از تعدیل کننده های تنش می باشد. گاما آمینو بوتیریک اسید (GABA) یک اسید آمینه ی غیر پروتئینی است که در فرآیندهای متابولیکی گوناگونی دخالت دارد و در تعداد زیادی از گونه های گیاهی در شرایط تنش تجمع می یابد. توت فرنگی یکی از محصولات پر طرفدار در ایران است که حساسیت زیادی به تنش شوری دارد. برای بررسی اثر GABA بر برخی صفات فیزیولوژیکی و مولکولی توت فرنگی رقم آروماس در شرایط کشت بدون خاک، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه ی طرح کاملا تصادفی با سه فاکتورتنش شوری (شاهد، 3 و 5 دسی زیمنس بر متر)، کاربرد GABA (صفر و 25 میلی مولار)، و زمان نمونه برداری پس از تیمار با GABA (12، 24 و 36 ساعت) و سه تکرار اجرا گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که تنش شوری موجب افزایش محتوی H2O2، MDA و پرولین و کاهش MSI، SOD و POD می شود. پروتئین های محلول کل در اثر شوری در زمان اول و سوم کاهش و در زمان دوم افزایش یافتند و بیان ژن های cAPX، MnSOD، GST و DREB در اثر شوری افزایش یافت. محلول پاشی GABA در گیاهان تحت تنش نیز موجب کاهش فعالیت SOD و POD، H2O2 و MDA و افزایش پرولین، پروتئین های محلول کل و درصد پایداری غشاء در مقایسه با گیاهان تحت تنش شوری بدون تیمار GABA شده است. بیان ژن های cAPX، MnSOD، GST و DREB در تنش شوری با کاربرد GABA افزایش یافت.

جام زرین پاییزه (Sternbergia lutea) یکی از سوخوارهای زینتی شگفت آور از تیره نرگس سانان در ایران می باشد که به صورت خودرو در شمال و غرب کشور می روید. این گونه به خاطر گل های جذاب زرد طلایی، پتانسیل های زیادی به عنوان یک گیاه زینتی دارد. همچنین به دلیل اینکه سوخ آن دارای آلکالوئیدهای نوع آماریلیداسه است، دارای ویژگی های دارویی می باشد. گونه های سوخوار، خواب را جهت زنده ماندن در شرایط نامناسب محیطی توسعه داده اند. بنابراین درک و کنترل خواب در این گیاهان جهت مدیریت کارآمد تولید محصول، حمل و نقل و نیز کاربردهای آنها ضروری است. به همین دلیل در این پژوهش اثر مدت زمان سرمادهی و اندازه سوخ بر رشد، نمو و گلدهی آن بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور یکی زمان اعمال سرمای چهار درجه سلسیوس سوخ در سه سطح (صفر، 20، 40 و 60 روز) و دیگری اندازه های مختلف سوخ (شامل کوچک، متوسط و بزرگ) با سه تکرار بود. پس از اعمال سرما و کاشت سوخ ها در مهر ماه 1394، ویژگی های رویشی و زایشی به ازای هر سوخ در هنگام و پایان آزمایش (اسفند ماه 1394) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که برهمکنش مدت زمان سرمادهی و اندازه های مختلف سوخ اثر معنی داری بر بیشتر ویژگی های رویشی و زایشی دارند. طبق نتایج به دست آمده بهترین تیمار سرمادهی 20 روز و اندازه بزرگ سوخ بود. در سرمادهی 40 و 60 روز سوخ، گلدهی مشاهده نشد. با توجه به نتایج این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که سوخ جام زرین پاییزه دارای نیاز سرمایی کمی می باشد، اگر چه نیاز به پژوهش های بیشتر جهت بررسی وضعیت خواب سوخ از لحاظ فیزیولوژی، بیوشیمایی و مولکولی می باشد.